در نشست تخصصی شاهنامه پژوهی که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد به معنی دیو و موضوع دیوان در شاهنامه پرداخته شد و همچنین تاریخ خانه سازی و شهر سازی در ایران بر اساس شاهنامه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
به گزارش کاویان گلد، به نقل از خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست ماهانه شاهنامه پژوهی تخصصی با حضور استادان و صاحب نظران و شاهنامه پژوهان، به همت موسسه فرهنگی بزرگمهر حکیم، به دبیری و مدیریت دکتر محمد رسولی( شاهنامه شناس) با بررسی سرآغاز جنگ های ایران و توران، و همچنین تاریخ خانه سازی و شهر سازی در ایران بر اساس شاهنامه، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، و معلوم گشت که انسان ایرانی از آغاز سپیده دم تاریخ در دوران کیومرث نوعی از خانه سازی را دانسته بود و سپس به تدریج بر نوع و گونه و کیفیت آن افزوده است. تا حدی که در زمان جمشید این هنر به اوج خود رسیده است. اما در ابتدای این نشست، دکتر هوشنگ طالع با اشاره به” چیستی و کیستی دیو و دیوها” در شاهنامه، اظهار داشت: بیان “دیو” در واقع اشاره به خداوند داشته است، زیرا در درازنای تاریخ، تا چندین هزار سال دیو معنای خدا می داده است. چنانکه هنوز هم در برخی کشورها ( از جمله فرانسه، هندوستان و…) این واژه با اندکی تفاوت در تلفظ معنی خداوند می دهد. وی گفت: ایرانیان باورمند بودند ( و هستند) که همه دانش ها و علوم نزد خداوند است، اگر هم انسان دانشی را با کوشش کشف می کند، باز این لطف خدا به انسان است که دانش و یا حکمتی را به انسان اعطا نموده است، از این رو در شاهنامه می خوانیم که ” دیوان به ایرانیان (انسان ها) خط و نوشتن آموختند”. در ادامه، دکتر محمد رسولی نویسنده کتاب ” نگاهی نو به شاهنامه” بیان داشت: اینکه در شاهنامه می خوانیم تهمورث، “دیوان را به افسون ببست” اشاره به پیشرفت علم و دانش دارد، زیرا افسون در لغت معنی چاره، تدبیر، دانش، فن و شگرد و شگرد شناسی دارد. در اینجا انسان ایرانی با پیشرفت خود، فرا گرفته بود چگونه دانش و رموز علوم و قوانین هستی و فیزیک و شیمی را کشف کند. این توانمندی و توفیقات در کنار باورمندی به اینکه همه دانش ها نزد خداست، سبب میشود که در شاهنامه بخوانیم، دیوان ” نبشتن به خسرو بیاموختند” و بخوانیم که تهمورث ” از ایشان دو بهره به افسون ببست”. این شاهنامه شناس افزود: شاید راز مهم این بیت ” از ایشان دو بهره به افسون ببست – دگرشان، به گرز گران کرد پست” همین است که تا حد امکان با تسلط بر علم و دانش، امور را پیش بردند و هر کجا که علم به آن نرسیده بود، با مقاومت و پایداری و امکانات فیزیکی زندگی را اداره می کردند.