غلامحسین ساعدی یکی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران بود. اما، پیش از آن، انسانی بود که نسبت به رنج هموطنان خود، حساس بود و تاوان این حساسیت و تعهد را نیز با شکنجه و تبعید و مرگ در غربت پرداخت.
به گزارش کاویان گلد، علی نوربخش «تبعید! آن‌کس که نخستین‌بار این مجازات را اختراع کرد نه پدری داشته، نه مادری، نه دوستی و نه معشوقی. درصدد بوده که انتقام خودش را با گفتن این سخنان از همنوعانش بگیرد: «باید که در تبعید نفرین‌شده باشید، همان‌گونه که من به حکم طبیعت بوده‌ام! شما یتیم خواهید بود، و به مرگِ روح خواهید مرد. من از شما پدر و مادر و معشوق و میهن را می‌گیرم، همه‌چیز را می‌گیرم به‌جز نفَسی که ممدّ حیات است. باشد که این‌چنین، همچون قابیل در سرتاسر عالم آواره گردید، و باشد که آهن سرد نومیدی وارد ارواح و نفوستان شود.» تبعیدی باید در سرتاسر زمین‌های بیگانه آواره باشد، هماره همچون غریبه‌ای نسبت به امیدها و خوشی سایر مردمان. در قلب او خلئی هست که هیچ‌گاه او را ترک نمی‌کند. تنها مرگ است که شاید برایش رهایی از درد را به ارمغان بیاورد، اما مرگ در خاکی بیگانه تصاویر آکنده از وحشت را پیش چشم زنده می‌کند.» مائوریتسیو ویرولی، برای عشق به میهن