هم‌زمان با تشدید اختلافات میان اروپا و آمریکا بر سر آینده جنگ اوکراین، وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا امروز (دوشنبه ۶ اسفند ۱۴۰۳) در بروکسل گرد هم آمدند تا راهی برای حفظ انسجام در برابر چالش‌های فزاینده فراآتلانتیکی بیابند؛ اما آیا اروپا می‌تواند سایه واشنگتن را کنار بزند و سیاست مستقلی در قبال این بحران اتخاذ کند؟
به گزارش خبرآنلاین به نقل از ایرنا کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در سخنانی پیش از نشست وزرای خارجه اتحادیه تأکید کرد که اروپا باید حمایت خود از اوکراین را بیش از پیش افزایش دهد. وی در گفت‌وگو با خبرنگاران، به برنامه‌های جدید دفاعی اروپا برای تقویت توانایی‌های نظامی اوکراین اشاره کرد و افزود: «این یک بحث سیاسی مهم است که باید پیش برده شود.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین با اشاره به برنامه سفر خود به واشنگتن برای دیدار با مقام‌های آمریکایی از جمله مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا، درباره افزایش شکاف بین اروپا و آمریکا هشدار داد و گفت: «ما باید اتحاد خود را حفظ کنیم و اطمینان حاصل کنیم که رهبران مختلف اروپایی که با آمریکایی‌ها دیدار می‌کنند، مواضع مشترکی را مطرح می‌کنند.»
الکساندر شالنبرگ وزیر امور خارجه اتریش نیز در آستانه نشست امروز، بر لزوم حفظ اتحاد اروپا تأکید کرد و گفت: «ما نباید دچار وحشت سیاسی شویم و تصور کنیم که با تغییر دولت در آمریکا، اروپا کاملاً بی‌دفاع خواهد ماند. باید خونسردی خود را حفظ کنیم و سیاست‌های خود را بر اساس منافع راهبردی اروپا تنظیم کنیم.»
وی نسبت به تلاش برخی کشورها برای القای این تصور که اروپا بدون حمایت آمریکا توان مقابله با روسیه را ندارد، هشدار داد و افزود: «ما نباید خودمان را در شرایطی قرار دهیم که در هر لحظه مجبور باشیم با نگرانی به تصمیمات واشنگتن واکنش نشان دهیم. اروپا باید نقش خود را در این بحران تعریف کند.»
او در حالی این اظهارات را مطرح کرد که کشورهای اروپایی بعد از نخستین دور مذاکرات آمریکا و روسیه درباره آینده جنگ اوکراین، نسبت به نادیده گرفتن نقش خود در این روند معترض شده‌اند.
سایمون هریس وزیر امور خارجه ایرلند با بیان اینکه اروپا باید در روند مذاکرات حضور داشته باشد تصریح کرد که تصمیم‌گیری درباره آینده امنیتی اوکراین نمی‌تواند بدون مشارکت اروپا انجام شود.
وی گفت: «اینکه آمریکا بخواهد مذاکرات صلح را تسریع کند، مسئله‌ای است، اما اروپا نمی‌تواند از این معادله حذف شود. ما باید در تعیین آینده امنیتی منطقه نقش داشته باشیم.»
از سویی برخی از کشورهای اروپایی اصرار دارند که روسیه و اوکراین نباید از یک دریچه واحد ارزیابی شوند. وزیر امور خارجه بلژیک با کنایه به مذاکرات روسیه و آمریکا اظهار داشت که گفت‌وگوهای صلح اوکراین نباید به معنای پذیرش آنچه او تجاوزگری روسیه نامید، باشد.
وی گفت: «کاملاً غیرقابل قبول است که برخی بخواهند روسیه و اوکراین را در یک سطح قرار دهند. در این جنگ، یک متجاوز و یک قربانی وجود دارد و ما نباید این واقعیت را نادیده بگیریم.»
وزیران امور خارجه کشورهای حوزه بالتیک و شمال اروپا هم تاکید دارند که این قاره باید هرچه سریع‌تر کمک‌های نظامی بیشتری به اوکراین ارائه کند.
وزیر خارجه دانمارک به خبرنگاران گفت: «اکنون زمان آن رسیده که کمک‌های نظامی به اوکراین افزایش یابد تا این کشور در مذاکرات احتمالی صلح، در موقعیتی قوی‌تر قرار داشته باشد.»
وی تأکید کرد که اروپا باید از دارایی‌های مسدودشده روسیه برای تأمین مالی حمایت‌های نظامی از اوکراین استفاده کند. این موضع مورد حمایت وزیر خارجه استونی نیز قرار گرفت که گفت: «ما ۳۰۰ میلیارد یورو از دارایی‌های روسیه را در اروپا بلوکه کرده‌ایم. این دارایی‌ها باید در خدمت اوکراین قرار بگیرد.»
این اظهارات بار دیگر عمق شکاف میان اروپا و آمریکا را آشکار کرده است. در حالی که مقام‌های اروپایی بر ضرورت حمایت از اوکراین و حفظ استقلال راهبردی تأکید دارند، وابستگی ساختاری اروپا به واشنگتن همچنان مانعی جدی بر سر راه سیاست‌گذاری مستقل این قاره است.
اکنون، با تغییر رویکرد کاخ سفید نسبت به جنگ اوکراین و کاهش تمایل آمریکا به ایفای نقش محوری، اروپا در بزنگاهی تعیین‌کننده قرار گرفته است. نتیجه نشست امروز شورای وزیران نشان خواهد داد آیا اروپا قادر خواهد بود اراده‌ای واحد برای خروج از سایه واشنگتن شکل دهد، یا همچنان در مسیر سیاست‌های دیکته‌شده از آن سوی آتلانتیک گام برخواهد داشت؟
311311