آثار تصویری ساخته‌شده در مورد امام خمینی(ره) اگرچه در حوزه مستند قابل توجه است اما در حوزه سینمای داستانی و سریال‌های تلویزیونی انگشت‌شمار است. در میان مستندهای ساخته‌شده اما آثاری وجود دارند که بنیانگذار انقلاب را از منظری دیگر به سوژه اصلی خود تبدیل کرده‌اند.
به گزارش کاویان گلد، هر رخداد اجتماعی- سیاسی اعم از آن که در حدواندازه اعتراضات خیابانی باقی بماند یا منجر به اتفاقی تاریخی چون انقلاب شود بی‌شک بر هنرمندان و آثارشان اثر می‌گذارد. این هنرمندان بسته به هم‌سویی یا زاویه‌شان با رخداد پیش آمده، خودآگاه و ناخودآگاه دست به بازآفرینی آن در آثارشان می‌زنند. در این میان هستند هنرمندان هم که به شیوه‌ای مستقیم به خود واقعه و سران و رهبرانش می‌پردازند. با این حساب ساخت آثاری در مورد انقلاب ۱۳۵۷ و بنیانگذار آن؛ امام خمینی(ره) نیز باید امری معمول باشد. هرچند آثار ساخته‌شده در طول چهار دهه گذشته، هنوز به درجه کیفی و کمی مطلوب نرسیده باشند. آثاری که در آن‌ها تلاش شده است زندگی و زمانه امام خمینی(ره) به تصویر کشیده شود، جز مستندها، کم‌تعدادند. از مستند «مسیحا نفس» ساخته میشل ستبون عکاس فرانسوی تا مستند «روح الله»، از سریال «آفتاب و زمین» تا سریال «سال‌های حادثه» و از فیلم سینمایی «صنوبر» که بعدها به «سال سخت در خمین» تغییر نام داد تا فیلم هرگز اکران‌نشده و بحث‌برانگیز «فرزند صبح». بر این موضوع که حق روح‌الله خمینی در سینمای داستانی ایران و سریال‌های تلویزیونی آن طور که باید و شاید ادا نشده است، اتفاق نظری وجود دارد که نمی‌توان کتمانش کرد. تا جایی که عالی‌ترین مقام فرهنگی‌وهنری کشور نیز با نگاهی منصفانه به کارهای انجام‌شده در عرصه تصویری در بیش از چهار دهه گذشته حول محور بنیانگذار انقلاب ۵۷ به آن اذعان می‌کند.
نشانه‌های حقی که ادا نشده است
به عقیده سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ‌وارشاد اسلامی، آن‌چه تاکنون مانع از تولید آثاری در شان امام خمینی(ره) شده است یکی جایگاه، ابهت و هیبت این شخصیت است و دیگری معاصر او با دوران حیات ما. صالحی این سخنان را در حاشیه آیین بزرگداشت سالگرد امام(ره) در حضور معاونان، مدیران و روسای سازمان‌ها و جمعی از شاعران از جمله یوسف‌علی میرشکاک در نمازخانه وزارت فرهنگ‌وارشاد اسلامی مطرح کرد. او از این هم گفت که معتقد است مرور زمان، فرصت‌های بیشتری را برای ساخت آثاری در حدواندازه و شان بنیانگذار انقلاب ۵۷ فراهم خواهد کرد. در طول چهار دهه گذشته کارگردانان سینمایی محدودی به سراغ زندگی و زمان امام خمینی(ره) رفته‌اند و بعد از تجربه ساخت یک یا دو فیلم سینمایی که چندان موفق نبودند، کمتر کسی به سراغ این موضوع رفت. هرچند در این سال‌ها مستندسازان زیادی بنیانگذار انقلاب ۵۷ را سوژه اثر خود قرار دادند اما سینمای داستانی و سریال‌های تلویزیونی در این زمینه کمتر توفیقی به دست آورده است. این نکته را حتما کسانی به خاطر دارند که سال‌ها پیش حوزه هنری تصمیم گرفت مصطفی عقاد را به ایران دعوت کند تا مانند فیلمی درباره امام خمینی(ره) بسازد اما رقم پیشنهادی از سوی مدیران وقت سینمایی کشور رد شد و این کار صورت نگرفت. نظر به غلبه تعداد مستندها بر فیلم‌های سینمایی و سریال‌هایی که در مورد بنیانگذار انقلاب ۵۷ ساخته شده است در ادامه نگاهی به سه مستند کرده‌ایم که بیش از دیگر آثار توجه برانگیختند. سه مستند «آفتاب و عشق»، «رازهای جماران» و «بانو قدس ایران».