برای خیلی از پدر و مادرها مسئله آموزش دستشویی رفتن به کودک در زمان مناسب ممکن است مهم باشد. اما خودتان را خیلی سر این مسئله اذیت نکنید! کودک شما هر موقع آماده نبستن پوشک و دستشویی رفتن باشد، به شما خبر می‌دهد. به این توجه داشته باشید که هیچ سن دقیقی برای این کار وجود ندارد.
اکثر نوزادان قبل از یک سال هیچ کنترلی روی مثانه خودشان ندارند. کنترل مثانه و روده برای کودکان بین ۱۲ تا ۱۸ ماهه هنوز خیلی سخت است. در حقیقت، برای بیشتر کودکان تا سنین دو تا دو و نیم سالگی کنترل مثانه و روده سخت است. برای همین، میانگین سنی کودکانی که برای دستشویی رفتن آماده هستند به ۲۷ ماهگی می‌رسد. اما در کل، شما میتوانید به علائم آمادگی او توجه کنید و در مورد این مسئله صبر و حوصله داشته باشید. اما نشانه‌های آمادگی کودک برای رفتن به دستشویی چیست؟ این مطلب با الگوبرداری از وبلاگ آموزشی سایت روانشناس کودک دکتر کوثر یاوری نوشته شده است.
آموزش دستشویی رفتن به کودک: نشانه‌های آمادگی کودک برای شروع دستشویی رفتن!
برای دادن آموزش دستشویی رفتن به کودک، شما اول باید به چند نشانه از سوی کودکتان توجه کنید. برخی از این علائم عبارتند از:
۱. کودک شما می‌تواند راه برود و تا مدت کوتاهی بنشیند
۲. استقلال بیشتری پیدا کرده و بیشتر می‌تواند نه بگوید
۳. می‌تواند به شما بگوید که باید به دستشویی برود
۴. عضلات لازم برای دستشویی رفتن را می‌تواند کنترل کند
۵. به رفتن دیگران به دستشویی کنجکاو است
۶. از شما می‌خواهد تا پوشکش را عوض کنید یا به شما می‌گوید که ادرار یا مدفوع دارد
۷. به مدت دو ساعت یا بیشتر پوشکش خشک است
۸. خوشش می‌آید کارهای بزرگترها را تقلید کند
۹. شما را تا دستشویی دنبال می‌کند تا ببیند چگونه از آن استفاده می‌کنید
۱۰. به انجام فرایند دستشویی رفتن علاقه نشان می‌دهد
۱۱. دیگر خوشش نمی‌آید پوشک بپوشد و موقعی که خیس و کثیف شده می‌خواهد آن را در بیاورد
۱۲. حرکات روده‌اش نرم، منظم و شکل گرفته هستند
۱۳. می‌تواند شلوارش را بالا و پایین بکشد
۱۴. می‌تواند دستورات ساده را دنبال کند
به خاطر داشته باشید که کودک شما حتماً لازم نیست تمام این نشانه‌ها را از خود نشان دهد.
۱. زمان مناسبی را برای آموزش انتخاب کنید: نکته‌ای مهم در آموزش دستشویی رفتن به کودک
برای آموزش دستشویی رفتن به کودک سعی کنید زمانی را انتخاب کنید که سرتان خلوت است. به یاد داشته باشید که آموزش دستشویی رفتن کودک دختر و پسر باید با آرامش و سر حوصله انجام شود. بنابراین، اگر هم شما و هم همسرتان شاغل هستید، آخر هفته را به این کار اختصاص دهید.
همچنین، شما میتوانید چند روز را مرخصی بگیرید. بعد از آموزش دادن کودکتان هم اگر او را مهد کودک می‌برید، حتماً به مربیان مهد اطلاع دهید که در حال آموزش دیدن است. به این صورت، آنها شرایط کودک برای رفتن به دستشویی را بهتر درک می‌کنند و رفتار مناسب با او را خواهند داشت.
۲. استفاده از صندلی لگنی مخصوص کودک: موضوعی مهم در آموزش توالت رفتن به کودک
در دفعات اول آموزش دستشویی رفتن به کودک شاید فرزند شما از استفاده توالت ایرانی و فرنگی هراس داشته باشد. اگر دیدید که اینطور است، میتوانید از صندلی لگن مخصوص کودک استفاده کنید. استفاده از این صندلی‌ها برای کودکان معمولا راحت‌تر و حتی سرگرم کننده‌تر است. با این وجود، خیلی به استفاده از صندلی لگنی در این مورد اتکا نکنید. به خاطر داشته باشید که کودک شما نباید فقط به استفاده از صندلی لگنی مخصوص عادت کند. این به خاطر آن است که وقتی که مهد کودک می‌رود یا از دستشویی خانه‌های دوست یا آشنایانتان استفاده می‌کند، باید بتواند بدون صندلی لگنی مخصوص این کار را انجام دهد.
۳. یک برنامه روتین برای آموزش رفتن به دستشویی کودک داشته باشید
در آموزش دستشویی رفتن به کودک گاهی اوقات کودکان به شما خبر نمی‌دهند که احتیاج به دستشویی رفتن دارند. حالا دلیل آن می‌تواند سرگرم بازی بودن، خجالت کشیدن از علنی کردن این مسئله یا نبودن شما باشد. برای همین مهم است که شما یک برنامه روتین برای آموزش دستشویی رفتن کودک پسر و دختر داشته باشید. شما میتوانید در بازه‌های زمانی مشخص از کودکتان بپرسید که آیا نیاز به دستشویی رفتن دارد یا خیر. حالا این بازه زمانی می‌تواند بعد از غذا، قبل از خواب یا بعد از خواب در صبح باشد. همچنین، شما هم میتوانید هر یک یا دو ساعت یک بار از او بپرسید که آیا نیاز به دستشویی رفتن دارد. به این صورت، کودک شما می‌تواند بهتر و بیشتر حرکات روده و مثانه‌اش را کنترل کند. همچنین، او می‌تواند بهتر بفهمد که چه موقع به احتیاج به دستشویی رفتن دارد.
۴. دادن مایعات و صبحانه زیاد به کودک
اگر دیدید که در فرایند آموزش دستشویی رفتن به کودک، فرزندتان خیلی حس دستشویی رفتن ندارد، به او مایعات بدهید. همچنین، با دادن صبحانه زیاد به کودک در صبح میتوانید حس دفع در او را تقویت کنید. به این ترتیب، کودک شما با حس دفع کردن آشنا می‌شود و می‌داند که در مواقع که این حس به سراغ او می‌آید باید به دستشویی برود. با این حال، شما در این زمان باید به کودکتان خیلی توجه کنید. برای مثال، میتوانید هر یک ساعت یا دو ساعت یک بار از او بپرسید که آیا احتیاج به دستشویی رفتن دارد یا خیر. اگر هم پاسخ اون نه بود، میتوانید به شیوه‌های دیگر او را متقاعد کنید که به دستشویی برود. (برای مطالعه بیشتر میتوانید سری به مقاله بهترین نوشیدنی برای کودکان مراجعه کنید.)
۵. کودکتان را مجبور به استفاده از توالت نکنید
در صورتی که در روند آموزش دستشویی رفتن به کودک، دیدید که فرزندتان با شما زیاد همکاری نمی‌کند، آن را متوقف کنید. سپس، اجازه دهید تا مدتی بگذرد و بعد امتحان کنید. اگر در این فرآیند شما استرس داشته یا اعصابتان خرد باشد، کودکتان می‌فهمد و روی او هم اثر بدی می‌گذارد. در نتیجه، سعی کنید که آموزش دستشویی رفتن کودک ایرانی را در زمانی انجام دهید که هم خود و هم فرزندتان در آرامش کامل هستید. به این صورت، شما نتایج بهتری در این زمینه کسب خواهید کرد.
۶. از پاداش برای تشویق کردن کودک استفاده کنید
اگر در آموزش دستشویی رفتن به کودک، فرزندتان خیلی با شما همکاری نمی‌کند، میتوانید به او انگیزه پاداش دادن را بدهید. برای مثال، یک سیستم پاداش امتیازی برای او طراحی کنید. در این سیستم هر دفعه که او به دستشویی رفت یک امتیاز را برای او در نظر بگیرید.
اگر کودک، بعد از مدتی، دوباره شروع به خیس کردن خود کرد چه کنیم؟
گاهی اوقات با اینکه شما آموزش دستشویی رفتن به کودک را داده‌اید، او دوباره خودش را شروع به خیس کردن می‌کند. در این موقع خشمگین و عصبانی نشوید. این کار می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای مثال، اگر تغییری در زندگی او اتفاق شده افتاده شده باشد ممکن است این استرس به او وارد شود. مثلاً اگر شما از خانه‌ای به خانه دیگر نقل مکان کرده باشید یا نوزاد جدیدی به دنیا آورده باشید، این مسئله ممکن است از لحاظ روانی به کودکتان فشار بیاورد. منبع: مقاله آموزش دستشویی رفتن به کودک از سایت آکادمی تربیت