یک کارشناس مسائل هستهای گفت، جایگزینی سپر هستهای آمریکا در اروپا که بیش از هفت دهه سنگ بنای اصلی امنیت بوده، یک چالش بزرگ و پیچیده برای اروپا محسوب میشود.
به گزارش خبرآنلاین به نقل از ایسنا «توماس ناگی» محقق ارشد اندیشکده دفاع هستهای، فضایی و موشکی «GLOBSEC» در گفتوگویی با خبرگزاری آناتولی گفت: « بحثهای جدید اروپا در مورد قابلیتهای هستهای ناشی از تغییرات قابل توجه در پویایی استراتژیک جهانی است که مهمترین آن تمرکز دولت جدید ایالات متحده بر آسیا-اقیانوسیه و فشار آن برای توزیع مجدد مسئولیتها در داخل ناتو است.»
وی ادامه داد: «تحلیل بیانیه وزیر امور دفاع ایالات متحده پیت هگست در نشست وزرای دفاع ناتو در ماه فوریه نشان داد که ایالات متحده باید انتخابهای راهبردی سختی از جمله کاهش موقعیت نیروی خود در اروپا داشته باشد.»
ناگی که پیشتر دیپلمات گروه برنامهریزی هستهای ناتو بود، افزود: « سخنرانی جی.دی ونس، معاون دونالد ترامپ، رئیس جمهور در کنفرانس امنیتی مونیخ، اختلافات عمیق سیاسی بین دولت ترامپ و آنچه را که به باورم، جریان اصلی اروپاست، بیشتر نمایان کرد. این باعث ایجاد حس عدم اطمینان در اروپا شده و میبینید که اروپا در حال تجدید نظر در مسیر دفاع از خود است.»
وی با تاکید بر اینکه چگونه جنگ اوکراین آسیب پذیری قاره سبز را در زمینه بازدارندگی هستهای بیش از پیش نمایان کرده است، گفت: «تردید اولیه اروپا برای تامین سیستمهای نظامی پیشرفته مانند موشکهای کروز و هواپیما به کییف، به دلیل نگرانی از تحریک تنش هستهای با روسیه، شکاف مهمی را در تواناییهای استراتژیک آن آشکار کرده است.»
این کارشناس ادامه داد: «تسلیحات هستهای ضامن ثبات یا حل مسائل امنیتی نیست اما به نظر ابزاری کارآمد برای مدیریت تنش است و اروپا از این میترسد که بدون یک بازدارندگی هستهای قوی و معتبر بماند.»
در این میان، پیشنهاد اخیر امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه برای گسترش سپر هستهای کشورش در سراسر اروپا ممکن است در ظاهر جذاب به نظر برسد، اما ناگی هشدار داد که این پیشنهاد با موانع عملی و سیاسی قابل توجهی مواجه است.
«توماس ناگی» محقق ارشد اندیشکده دفاع هستهای، فضایی و موشکی «GLOBSEC» در ادامه گفتوگوی خود با خبرگزاری آناتولی افزود، اجرای چنین طرح بلندپروازانهای مستلزم ثبات سیاسی بلندمدت و هم نظری گسترده در فرانسه و همچنین در کشورهای اروپایی همراه با سرمایه گذاری مالی قابل توجه است.
وی خاطرنشان کرد: «زرادخانه هستهای فرانسه برای تامین منافع اصلی امنیت ملی آن در طول جنگ سرد و پس از آن ساخته شد، نه برای ایجاد بازدارندگی گسترده برای دیگران. استقرار کلاهکهای هستهای فرانسه در سایر کشورهای اروپایی نیز به توافقهای حقوقی پیچیده، زیرساختهای فنی گسترده و تدارکات دوجانبه با ساختار دقیق نیاز دارد. فرانسه به توافقهای دوجانبه با کشورهای میزبان و مکانیسمهای مشورتی برای کشورهای شرکتکننده نیاز دارد. پاریس هم مانند ایالات متحده، احتمالا کنترل و مراقبت کامل کلاهکهای خود را حفظ خواهد کرد.»
ناگی ادامه داد: «پاریس از نظر استراتژیکی خود را صدای موثر در شکل دهی معماری امنیتی آینده اروپا میداند و به دنبال انجام این کار با استفاده از اهرم موقعیت منحصر به فرد خود به عنوان یک قدرت هستهای است.»
این کارشناس در ادامه خاطرنشان کرد که حتی میزبانی از تسلیحات هستهای مستلزم اتحاد و هماهنگی داخلی است، زیرا تغییرات سیاسی میتواند تعهدات امنیتی بلندمدت را مختل و به طور بالقوه چنین اعتباری را تضعیف کند.
وی افزود: «لهستان منتظر چتر هستهای اروپا نیست. این کشور به دنبال ایفای نقش قویتری در چارچوب موجود ناتو است و علاقه خود را به میزبانی از ظرفیتهای هستهای نشان داده است، اگرچه پیشرفت در این مورد به ریاست جمهوری ایالات متحده بستگی دارد. دولت ترامپ که عمدتا بر چالشهای آسیا-اقیانوسیه متمرکز شده است، ممکن است جاهطلبیهای هستهای لهستان را یک پیچیدگی و نه یک دارایی بداند. در عوض، ایالات متحده ممکن است ترجیح دهد لهستان و سایر کشورهای علاقهمند اروپایی را عمیقتر در فرآیندهای برنامهریزی هستهای ناتو بدون استقرار کلاهک واقعی درگیر کند.»
محقق ارشد اندیشکده دفاع هستهای، فضایی و موشکی «GLOBSEC» پیشنهاد کرد که آلمان به عنوان یکی دیگر از اعضای مهم ناتو نیز میتواند تحت شرایط سیاسی خاص به عنوان یک نامزد کلیدی ظاهر شود.
وی خاطرنشان کرد: «در زمان صدراعظم محافظه کار جدیدی مانند فردریش مرتس، آلمان میتواند موضع بلندپروازانهتری اتخاذ کند. این کشور منابع مالی و نیروهای متعارف برای یکپارچهسازی سلاحهای هستهای را دارد. با این حال، عدم اطمینان در مورد دولتهای آینده همچنان یک مانع مهم است.»
ناگی ادامه داد، بلژیک و ایتالیا نیز که در حال حاضر بر اساس توافقهای ناتو میزبان تسلیحات هستهای آمریکا هستند، شاید دخیل شدن در یک توافق هستهای تحت رهبری فرانسه را در آینده در نظر بگیرند.
این کارشناس گفت، با توجه به این خطر که ناامنی اروپا میتواند برخی کشورها را به سمت توسعه برنامههای هستهای مستقل سوق دهد، اذعان کرد که چنین سناریوهایی را نمیتوان به طور کامل نادیده گرفت، به ویژه اگر چارچوب هستهای موجود جهانی که توسط معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) تثبیت شده است، بدتر شود.
وی در گفتوگوی خود با آناتولی ادامه داد: «اگر انگلیس و فرانسه مایل یا قادر به اشتراک گذاری زرادخانههای خود نباشند، یا اگر پیشنهادات آنها فاقد اعتبار باشد، برخی از کشورهای اروپایی ممکن است برنامههای هستهای خوشان را با وجود پیچیدگی، هزینه و زمان مورد نیاز در نظر بگیرند.»
با این حال، این کارشناس مسائل هستهای هشدار داد که گسترش سلاحهای هستهای در اروپا میتواند نظم اتمی متزلزل جهانی را بیثبات کند و پیامدهای بینالمللی گستردهتری را به دنبال داشته باشد و بهطور بالقوه کشورهای دیگر در سراسر جهان را به دنبال سلاحهای هستهای سوق دهد.
وی افزود: «اگر ایالات متحده، انگلیس و فرانسه نمیتوانند از دستیابی متحدان اروپایی به سلاح هستهای جلوگیری کنند، چرا روسیه یا چین از به اشتراک گذاری فناوری هستهای خود با متحدان خود خودداری میکنند؟»
توماس ناگی در ادامه تاکید کرد: «علیرغم عدم قطعیتهای بیشمار، گسترش تسلیحات هستهای در اروپا در حال حاضر غیرمحتمل است، زیرا قدرتهای هستهای بزرگ به ویژه ایالات متحده، روسیه و چین احتمالا از چنین تحولات بیثبات کنندهای جلوگیری میکنند. امنیت جمعی اروپا ممکن است در صورت خروج ایالات متحده تضعیف شود، زیرا اروپاییها نمیتوانند به اندازه کافی جای خالی آمریکا را سریع جبران کنند. با این حال، پیشبینی نمیکنم که کشورهای اروپایی برنامههای هستهای کامل را در آینده نزدیک دنبال کنند.»
311311