«آناباسیس» یعنی همین کتابی که ماسک مطالعه آن را شروع کرده، شرحی تاریخی است بر لشکرکشی ناموفقی که در عصر هخامنشیان (۴۰۱ قبل از میلاد) کوروش کوچک که حاکم آسیای صغیر بود، با سپاهی از سربازان مزدور یونانی علیه برادر تاج‌دارش اردشیر دوم تدارک دید.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از روزنامه هم‌میهن، به‌تازگی ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت تسلا و وزیر «کارآمدی دولت» در کابینه دونالد ترامپ، در پستی در پلتفرم ایکس نوشت که مشغول خواندن کتابی است با عنوان «The persian expedition: The march of the ten thousand»؛ کتابی نوشته گزنفون، اشراف‌زاده‌ای فلسفه‌دوست و شاگرد سقراط و مورخی یونانی که در سال‌های ۴۳۰ تا ۳۴۰ پیش از میلاد می‌زیست و علاوه بر رسالات فلسفی سقراطی که از او برجای مانده، به طور عمده شهرتش را مدیون دو کتاب تاریخی است، با نام‌های «آناباسیس» و «سایروپدیا»؛ اولی درباره نبرد کوروش کوچک با برادرش و دومی درباره کوروش کبیر. گزنفون را باید در کنار هرودوت و کتزیاس، یکی از سه مرجع عمده یونانی تاریخ عصر هخامنشی دانست؛ با این تفاوت که کتزیاس که پزشک دربار هخامنشی بود، هرچه نوشت، اغلب از دست رفت اما گزنفون این شانس را داشت که تمام تألیفاتش به دست آیندگان برسد.
از این کتاب نیز که برخی از یونان‌شناسان آن را بهترین تألیف گزنفون می‌دانند، دو ترجمه به زبان فارسی اینک در اختیار ماست: یکی به قلم حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه) و دیگری با بازگردانی منوچهر امیری و منتشرشده در انتشارات نیل به سال ۱۳۳۹ خورشیدی.