سقوط سریع نظام «بشار اسد» چالشهای بزرگ و جدیدی در خصوص نقش سوریه و آینده آن در مرحله آتی، ایجاد کرده است. افزونبراین، پس از سقوط نظام «اسد»، این نگرانی به وجود آمده است که اختلافات و درگیریهای داخلی و خارجی، سوریه را به میدان جدیدی برای جنگهای مستمر ـ به مانند آنچه که در برخی از کشورهای عربی وجود دارد ـ مبدل سازد.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ،علیرغم اینکه هیچکس نمیتواند پیشبینی کند که اوضاع سوریه در مرحله آتی به کدام سمتوسوی سوق پیدا خواهد کرد، اما بسیاری از کارشناسان و ناظران تحولات سیاسی بر روی این مسأله صحه میگذارند که تحولات سوریه، فرصت جدیدی را برای ترسیم آیندهای بهتر در مشرقزمین و جهان عرب و جهان اسلام، خلق کرده است. آنها بر این باورند که میتوان از بازگشت سوریه به میدانی برای درگیریهای فرقهای، سیاسی، منطقهای و بینالمللی جلوگیری کرد. کاملا طبیعی است که تحقق این مهم هم به عوامل داخلی بستگی دارد و هم به عوامل خارجی. ازجمله عوامل داخلی باید به نوع نگرش گروههای جدید به آینده سوریه و نیز چگونگی نقشآفرینی حاکمیت جدید، اشاره کرد. درخصوص عوامل خارجی نیز میتوان به چگونگی تأثیرگذاری قدرتهای منطقهای و بینالمللی بر تحولات داخلی سوریه، اشاره نمود.
بنابر روایت شعوبا، در سایه چالشهای بسیار بزرگی که امروز سوریه با آنها دست و پنجه نرم میکند، فعالان سیاسی و اندیشمندان عرب، یک طرح سنتی را مطرح کردهاند و آن، دعوت به مذاکره عربی ـ ترکی ـ ایرانی ـ کردی است. آنها براین باورند که این نسخهچینی، میتواند به سوریه برای غلبه بر چالشهایی که با آن مواجه است، کمک کند. به اعتقاد این دست از اندیشمندان، همکاریهای عربی ـ ترکی ـ ایرانی از یک سوی میتواند مانع از بازگشت درگیریهای مذهبی و سیاسی به سوریه شود و از سوی دیگر، سوریه را بر روی مواجهه با خطرات اصلی یعنی تهدیدات دشمن اسرائیلی، تلاشهای آمریکا برای ایجاد خاورمیانه جدید، تلاشها برای نابودی مسأله فلسطین و نیز از بین بردن کشورهای عربی و اسلامی، متمرکز سازد.