به نظر سیاست رسمی جمهوری اسلامی از سیاست اعلامی که متاسفانه غالبا هم تحت تاثیر هیجان و شور و البته غیر منطقی هم هست؛ مشی عقلائی و منطقی دارد. سیاستی که اخیرا وزیر محترم امور خارجه هم به آن اشاره کردند که اسراییل هرگز به هدف خود مبنی بر گسترش تنش دست نخواهد یافت این یعنی جمهوری اسلامی می‌داند که نباید در دام و بازی دشمن افتاده و همان کاری را انجام دهد که حریف می‌خواهد.
زینب اسماعیلی: همانطور که اغلب تحلیل گران حدس می‌زدند اسراییل توانسته دامنه جنگ را از سرزمینهای اشغالی به لبنان بکشاند و با حادثه تاسف باری که در مورد انفجار پیجرها و لپتاپها رخ‌داد، حزب‌الله را به سطح جدیدی از درگیری بکشاند. اما در این بین سفیر ایران در لبنان نیز مجروج شده و برخی دوباره مدعی واکنش مستقیم ایران هستند.
این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در حال برگزاری است. نشست سالانه مدنی ترین نهاد عمومی جهان که به نظر می‌رسد باید بتواند رفتارهای اسراییل را متوقف کند. تاکنون چند قطعنامه و مصوبه در واکنش به این اتفاقات تصویب شده اما تاثیر آنها چیست؟ بیانیه‌های «ابراز نگرانی سازمان ملل» به چه دردی می‌خورد؟ رییس جمهوری ایران در نیویورک بهتر است که چه اقدامی صورت دهد و … این مسایل را در گفت‌وگو با مهرداد پشنگ‌پور استاد دانشگاه و مدرس حقوق بین‌الملل بررسی کردیم.
این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید.
****
نشست سالانه مجمع عمومی در حال برگزاری است. امسال مجمع در شرایطی برگزار می‌شود که اتفاقاتی در منطقه ما رخ‌داده که در دنیای متمدن و مدرن بعید به نظر می‌آمد. منظورم جنگ بین اسرائیل و حماس، نابودی غزه و ادامه درگیری ها در لبنان است. در جدیدترین اتفاق یعنی انفجار پیجرها و لپتاپها نگرانی های جدیدی در جامعه جهاتی رخ داده است. در گام اول دوست دارم تحلیل حقوقی شما را در مواجهه با حادثه اخیر بدانم. دولت لبنان هیچ امکانی برای طرح شکایت به سازمان ملل دارد؟
نخست اینکه جنگ یک واقعیت موجود در زندگی بشری است؛ پدیده ای که حتی با صلح هم از میان نمی‌رود. صلح و جنگ همواره با هم همراه هستند. بنابراین وجود صلح الزاما به معنای نبود جنگ نیست برای همین نباید از جنگ در دوران مدرن و پسا مدرن تعجب کرد و این‌گونه انتظار داشت که در عصر جدید نباید جنگی وجود داشته باشد. مساله مهم در دوران جدید تغییر شیوه و نوع جنگ از یک سو و از سوی دیگر تدوین و تنظیم مقررات ناظر بر جنگ هست که تلاش دارد در قالب حقوق بین الملل بشر دوستانه تا حد ممکن آثار زیانبار جنگ را کاهش دهد.
جنایات اسرائیل، کرامت و حیثیت ذاتی بشر را جریحه‌دار کرده، برای همین نمی‌توان آثار آن‌را فقط معطوف به مردم غزه کرد. هر چند رنج واقعی را این مردم مظلوم تحمل و تجربه می‌کنند لیکن شدت و گستره جنایات رژیم اسراییل آن‌چنان عمیق و وسیع هست که روح و وجدان عمومی نوع بشر را آزرده کرده است. اما درست در میان این بی قانونی عظیم شعله های قانون‌گذاری های جدید و استفاده از ظرفیت های قانونی موجود در متن قواعد حقوق بین الملل و مجموعه قواعد منشور ملل متحد و سازمان های قضایی بین المللی نمودار و به جریان افتاده است مانند اقدام کشور افریقای جنوبی در دیوان بین المللی دادگستری و نیز اقدامات متعدد مجمع عمومی سازمان ملل و تصمیمات قضایی دادستان کل دیوان کیفری بین المللی از جمله اقدامات ارزشمندی هستند، با اینکه به نتیجه مطلوب نرسیده‌اند اما هرگز بی ارزش و بی اهمیت نیستند.بعلاوه بسیاری از این امکانات حقوقی و ابزار های قضایی تا رخدادی محقق نشود عملا امکان عملیاتی شدن ندارند، لذا از هر عمل حقوقی هم نمی‌توان انتظار معجزه یا اثر فوری و عاجل داشت، نفس شروع این اقدامات حکایت از تلاش مستمر بشر برای جلوگیری از جنگ تا حد امکان و کاهش آلام و رنج ناشی از آن هست.