برخی از افرادی که فرود انسان روی ماه را باور ندارند، میپرسند اگر انسان روی ماه راه رفته است، چرا تلسکوپها جای چکمه آنها را نشان نمیدهند؟
به گزارش خبرآنلاین، در اوایل دهه ۲۰۰۰، زمانی که گهگاه افرادی پیدا میشدند که باور داشتند فرود انسان روی ماه دروغ است، این استدلال مطرح شد که اگر تلسکوپ فضایی هابل ناسا به اندازه کافی قوی است که جزئیات ریز کهکشانهای دور را ببیند، چرا نمیتواند جای چکمه فضانوردان آپولو را روی ماه ببیند؟
استدلال یادشده مانند بسیاری از تفکرات توطئهآمیز، در ظاهر قانعکننده بهنظر میرسد؛ اما با کوچکترین بررسی، ارزش خود را از دست میدهد. کسانی که فریب این ادعا را میخورند، درمورد دو موضوع اشتباه میکنند: نحوه کار تلسکوپها و بزرگی فضا.
فیل پلیت، دانشمند ستارهشناس در وبسایت ساینتیفیک آمریکن توضیح میدهد که بسیاری از مردم فکر میکنند وظیفه تلسکوپ بزرگنمایی تصاویر است. البته سازندگان تلسکوپهای ارزان دوست دارند بدین شکل آنها را تبلیغ کنند و عباراتی مانند «قدرت بزرگنمایی ۱۵۰ برابر» را با حروف بزرگ روی جعبهی تلسکوپها همراه با تصاویر بسیار گمراهکننده از تلسکوپهای بسیار بزرگتر چاپ میکنند. هرچند بزرگنمایی مهم است، قدرت واقعی تلسکوپ در وضوح آن است. این تفاوت ظریف، اما بسیار مهم است.
بزرگنمایی به این معنا است که چقدر میتوانید روی جسمی متمرکز شوید و آن را بزرگتر نشان دهید. این امر مهم است، زیرا درحالیکه اجرام نجومی از نظر فیزیکی اندازههای بسیار بزرگی دارند، بسیار دور هستند و درنتیجه در آسمان کوچک بهنظر میرسند. بزرگنمایی آنها موجب میشود راحتتر دیده شوند.
بزرگنمایی مهم است اما قدرت واقعی تلسکوپ در وضوح آن است
از سوی دیگر، وضوح یا قدرت تفکیک، توانایی ایجاد تمایز بین دو جسمی است که بسیار نزدیک بههم هستند. برای مثال، ممکن است دو ستاره را که دور هم میچرخند (ستاره دوتایی)، به عنوان یک ستاره درک کنید؛ زیرا فاصلهشان خیلی کم است و چشم غیرمسلح نمیتواند آنها را از هم تفکیک کند. اما اگر با تلسکوپی با وضوح تصویر بالاتر از چشم به آنها نگاه کنید، ممکن است بتوانید ببینید که آن ها دو ستارهی مجزا هستند.
آیا این همان بزرگنمایی نیست؟ خیر؛ زیرا بزرگنمایی فقط همه چیز را بزرگتر میکند. این موضوع را میتوان به راحتی با عکس زیر نشان داد: هرچقدر میخواهید روی عکس زوم کنید، اما وقتی از حد معینی عبور کنید، فقط پیکسلها را بزرگ میکنید و اطلاعات جدیدی به دست نمیآورید. برای عبور از این مانع باید به جای بزرگنمایی، وضوح بالایی داشته باشید.
تصویری از تلسکوپ فضایی هابل از منطقه فرود آپولو ۱۷ در دره تائوروس-لیترو ماه. این تصویر فاقد وضوح لازم برای نشان دادن آثار ماهنشین یا حرکت فضانوردان روی ماه است.