برنامه نمایش و نشست نقد و بررسی سه فیلم مستند «یا ضامن آهو»، «تپههای قیطریه» و «پ مثل پلیکان» به کارگردانی پرویز کیمیاوی با حضور محمد مقدم، مستندساز و پژوهشگر سینما و مهرداد فراهانی، منتقد و پژوهشگر سینمای مستند، در قالب برنامه شبهای مستند موزه سینما، عصر روز دوشنبه ۱۸ تیرماه در سالن فردوس موزه سینمای ایران برگزار شد.
به گزارش کاویان گلد، محمد مقدم در ابتدای این نشست گفت: زمانی که از سینمای پرویز کیمیاوی صحبت میشود، تمایل زیاد او به وجه فرمال سینما به چشم میخورد و این مقوله از منظر زیباشناسانه دارای اهمیت است. کیمیاوی حتی سوژههایی را برای آثار خود انتخاب میکند که بستری برای کنکاشهای ذهنی او فراهم آورده و تلقی خود از سینما را بازنمایی میکند. وی ادامه داد: او در فیلمهای مستند خود سوژههایی ویژه همچون افرادی تک افتاده را مورد واکاوی قرار میدهد. آخرین فیلم داستانی او یعنی «ایران سرای من است» نیز حاوی عناصری از تاریخ، فرهنگ و تمدن ایرانی را با ترکیبی عجیب همراه میکند. او در دهه شصت میلادی در فرانسه سینما خوانده بود و تحت تاثیر جریان فیلمسازی آن زمان اروپا قرار داشت. مقدم ادامه داد: هیج اثری منفک از زمان خود نیست و کیمیاوی زمانی که وارد ایران میشود، همچون یک توریست فرنگی به پدیدههای مختلف نگاه میکند درحالی که به نظر میرسد او به صورت تصادفی با این فرهنگ و زبان آشنا است. بخش زیادی از تصاویری که در این اثر قابل مشاهده است، مشابه فیلمهایی است که افراد خارجی در خصوص چنین موضوعاتی ساختهاند. «یا ضامن آهو» فیلمی است که طی یک فرآیند شکل گرفته است و در آن خبری از ایدههای منسجم و از پیش تعیین شده نیست و این مسئله، ایرادی برای یک فیلم به شمار نمیرود. فیلم دارای تدوینی خلاقانه است و با صدا فضاسازی میکند و به همین دلیل مخاطب خود را در یک محیط آشنا و در عین حال خیال انگیز قرار میدهد که انباشته از استعاره و تعبیر است. این پژوهشگر سینما افزود: میتوان این اثر را از نگاه یک فرد مذهبی دید و با آن همذات پنداری کرد و برعکس میتوان آن را از چشم فرد عادی نیز مورد واکاوی قرار داد و جنبههایی از آن را برجسته نمود. وی خاطرنشان کرد: کیمیاوی فرزند زمانه خود بوده و این موضوع از مشاهده سیر فیلمسازی او قابل تشخیص است. در فیلمهای مربوط به کارگردانان موج نو، وجه فرمال و واقع گرایانه به شکلی پررنگ دیده میشود و این مسئله به شکلی پیوسته توسط دیگران تکرار میشود و پرداختن به نوعی زیبایی شناسی عریان در آن زمان طرفداران بسیاری داشته است. کیمیاوی به صورتی افراطی به این وجه میپردازد و به سمت سینمایی تالیفی حرکت میکند.