یوزپلنگ گربه‌سانی در خطر انقراض است و در چند سال اخیر اقدامات زیادی برای حفاظت از آن انجام شده، در این راستا برای نخستین بار سند فرابخشی یوزپلنگ در شورای عالی محیط‌زیست تصویب و برای اجرای آن تصمیم بر تامین بودجه‌ای به میزان ۱۳۰ میلیارد تومان از سوی سازمان برنامه و بودجه گرفته شد.
به گزارش خبرآنلاین، امروز ۹ شهریورماه روز ملی یوزپلنگ آسیایی است، داستان این روز جالب و شنیدنی است، ۹ شهریور ۱۳۷۳ بود که یک یوزپلنگ مادر و سه توله‌اش برای یافتن آب و غذا به شهر بافق استان یزد نزدیک شدند اما فردی که شناختی از یوزپلنگ نداشت، به دلیل ترس از یوزپلنگ‌ها به آنها حمله کرد که در این واقعه یوز مادر از صحنه فرار کرد و دو توله نر و ماده تلف شدند، یک توله ماده باقیمانده که ماریتا نام گرفت، به تهران انتقال یافت و ۹ سال در پارک پردیسان در شرایط اسارت زندگی کرد تا اینکه در زمستان ۱۳۸۲ تلف شد، بر این اساس این روز به عنوان روز ملی یوزپلنگ آسیایی در ایران نامگذاری شد.
ایرنا در خبری نوشت:چند سال بعد یعنی آذرماه ۱۳۹۳ نیز دو توله دیگر به پردیسان در تهران منتقل شدند، این ۲ یوزپلنگ کوشکی ( نر از پناهگاه حیات وحش میاندشت ) و دیگری دلبر ( ماده از ذخیره‌گاه زیست‌کره توران) بودند، این دو با هدف تکثیر در اسارت و انجام تحقیقات بر روی رفتار گربه‌سانان به این مکان منتقل شده بودند اما بعد از چند سال تلاش ناموفق، مسوولان به این نتیجه رسیدند که باید به زادگاهشان یعنی توران برگردند و در شرایط طبیعی زادآوری داشته باشند که این کار در فروردین سال ۱۳۹۹ انجام شد.
در این گیرودار هم یوزپلنگ ماده دیگری به نام ایران سال ۹۶ در حالی که هشت ماه داشت از قاچاقچیان در تهران گرفته شد و به پردیسان منتقل شد تا در کنار کوشکی و دلبر ناجی نسل خود باشد اما این حیوان زیبا نیز بعد از انتقال کوشکی و دلبر به سمنان منتقل شد.
در این میان کارشناسان به این نتیجه رسیدند که سن کوشکی و دلبر برای زادآوری زیاد است از این رو بر روی ایران تمرکز کردند برای این کار یک یوز نر (فیروز) را از طبیعت گرفتند و بعد از انجام یک سری اقدامات علمی، ایران و فیروز دوم بهمن ماه ۱۴۰۰ وارد دالان عشق شدند و جفت گیری انجام شد بعد از آن ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ خبر رسید که ایران سه توله نر البته به روش سزارین به دنیا آورد. نر بودن این سه توله هم امیدی برای حفظ ژنوم این گونه ارزشمند بود.