تقابل‌های پیش‌آمده حول محور حضور فیلمسازان ایرانی در هفتادوهشتمین جشنواره فیلم کن و نظرات متفاوت در این خصوص، خبرآنلاین را بر آن داشت که این مسئله را با حضور محمود گبرلو منتقد، کارشناس سینما و از مجریان سابق برنامه سینمایی «هفت» و شادمهر راستین فیلمنامه‌نویس، منتقد و روزنامه‌نگار بررسی کند. گرداننده این نشست عبدالجواد موسوی، شاعر و روزنامه‌نگار بود.
به گزارش کاویان گلد، چنان‌چه عبدالجواد موسوی در ابتدا تاکید کرد بهانه برگزاری این نشست آن بود که جعفر پناهی توانست با فیلم «یک تصادف ساده» نخل طلای بخش مسابقه کن ۲۰۲۵ را به دست آورد. با این حال او تصریح می‌کند، با توجه به این که این اثر هنوز توسط عموم تماشاگران دیده نشده است قرار نیست که له یا علیه آن سخنی گفته شود. به گفته او موضوع مورد بحث سیاسی بودن یا نبودن جشنواره فیلم کن و میزان غلبه وجوه سیاسی بر ارزش‌های هنری بود.
محمود گبرلو در پاسخ به این که جشنواره کن را به چه میزان سیاسی می‌بینید و به چه میزان هنری گفت: «جشنواره فیلم کن به لحاظ سابقه همواره برای من جشنواره‌ای معتبر و قابل احترام بوده است. هرچند اکنون دیدگاهم نسبت به آن متفاوت است. هم‌اکنون بخش کوچکی از این رویداد را محل رفت‌وآمد بزرگان می‌دانم و بخش اعظم آن را شو تلقی می‌کنم. کن زمانی به پشتوانه جریانات سیاسی فرانسه پیش می‌رفت اما در دو یا سه سال گذشته همه‌چیز متفاوت و تبدیل به فضایی تبلیغاتی برای کمپانی‌های بزرگ شده است. درواقع نگاهی تجاری بر آن غلبه پیدا کرده است. شاید به این دلیل که دنیای سینما متفاوت شده و طبیعتا ذائقه تماشاگر هم تغییر پیدا کرده است. تماشاگر امروز منتظر نمی‌ماند که فیلمی در جشنواره نمایش درآید و بعد به تماشای آن بنشیند. چرا که دسترسی او چنان گسترش پیدا کرده است که لزومی نمی‌بیند جریانات سینمایی را از طریق جشنواره‌ها پیگیری کند. پس ما نباید به کن نسبت به سال‌های گذشته نگاهی آن چنان جدی داشته باشیم. تصور می‌کنم کسانی که به شکل جدی در این مورد بحث می‌کنند ۱۰، ۱۵ سالی از تغییر نگرش‌ها عقبند و تحلیل‌شان نمی‌تواند تحلیل چندان درستی باشد.»
محمود گبرلو
شادمهر راستین در پاسخ به پرسشی درباره تأثیرگذاری جشنواره فیلم کن، باور دارد که جشنواره کن دیگر تأثیرگذاری گذشته را ندارد. او تأکید کرد: «ما اکنون چنان با جهان بیرون برخورد می‌کنیم که گویی هنوز در دوران ناصرالدین‌شاه زندگی می‌کنیم، در حالی‌که جهان امروز کاملاً متفاوت است. یکی از مهم‌ترین اتفاقات هنری حال حاضر، پوشش خبری جشنواره کن است. این جشنواره مانند جام جهانی است و میزان اهمیت سینما در کشورهای مختلف را نشان می‌دهد. وقتی فیلمی در کن جایزه می‌گیرد، این یک معیار مهم هنری است، نه صرفاً یک موفقیت تجاری.»
این منتقد معتقد است که حضور در جشنواره کن مستلزم داشتن معیارهایی است. او در ادامه به سخنرانی سیاسی کیت بلانشت پیش از اهدای جایزه اشاره کرد و گفت: «همین موضوع نشان می‌دهد که جشنواره کن سیاسی شده است. سال گذشته نیز جایزه‌ای به یک فیلم با مضمون سیاسی داده شد؛ فیلمی که با وجود ضعف‌هایی، مورد توجه داوران قرار گرفت. اینکه جشنواره چنین انتقاداتی را نادیده می‌گیرد، سؤال‌برانگیز است. انتخاب فیلم آقای پناهی از سوی کن، به‌نوعی زیر سؤال بردن اعتبار جشنواره است، در حالی‌که در واقعیت، این فیلم به کن اعتبار می‌بخشد.»
او در ادامه به حضور برادران داردن در کن اشاره کرد و افزود: «فیلم‌های آن‌ها اوج درخشش جشنواره هستند؛ آثاری که دغدغه‌های انسانی واقعی را بازتاب می‌دهند. حتی اگر چند بازیگر هالیوودی هم در آن فیلم‌ها حضور داشته باشند، هدفشان بازنمایی صدای مردم جهان است، نه صرفاً بیان اعتراضات سیاسی. اگر جشنواره کن نباشد، سینمای هنری با خطر جدی مواجه خواهد شد.»
وی در پایان گفت: «شاید تنها کشوری که سیاست رسمی‌اش ضدآمریکایی است، اما سینمایش به‌شدت تحت‌تأثیر الگوی آمریکایی قرار دارد، ایران باشد. ما جشنواره کن را گاه جریان صهیونیستی می‌نامیم. آقای راستینه گفته‌اند که کن صهیونیستی است. اما واقعاً چه چیزی در جهان امروز صهیونیستی نیست؟ از شرکت‌های هواپیماسازی گرفته تا غول‌های اقتصادی جهان، همه تحت نفوذ هستند. هنر ایرانی‌ها این است که در همین فضا توانسته‌اند جایزه بگیرند. این یک موفقیت لحظه‌ای نیست، بلکه جایگاهی تثبیت‌شده در عرصه بین‌المللی است. اگر جشنواره کن تا این حد سیاسی شده باشد، باید دید چند سال دیگر می‌تواند این مسیر را ادامه دهد. این فیلم‌ها برای دانشجویان هنر و مخاطبان جدی سینما ساخته می‌شوند، و نمی‌توان به سادگی از نقد آن‌ها گذشت. در غیر این صورت، هالیوود ممکن است سینمای فرانسه را هم در خود حل کند.»
شادمهر راستین
گبرلو در پی مخالفت با بخشی از صحبت‌های شادمهر راستین اشاره کرد: «به عقیده من بازار کن، همچنان بازاری قابل اعتنا و مهم است اما می‌توان برای‌تان استدلال بیاورم در این بازار فیلمی که سیاسی باشد بیشتر مورد استقبال قرار می گیرد. درواقع کن فیلم‌های سیاسی را می‌پذیرد هرچند شادمهر راستین فیلم جعفر پناهی را فیلمی متعهدانه و سیاسی می‌داند اما از کجا معلوم است که در کنار سیاسی بودن، متعهد هم باشد؟ آن هم در حالی که نوع ترکیب هیات داوران کاملا نشان می‌دهد که برخی از انتخاب‌ها براساس رابطه‌ها و بده‌بستان‌هایی است. در جهانی که همه‌چیز شفاف است یا در جهت شفافیت تلاش می‌شود این موضوع همچنان شفاف نیست. درواقع شفاف نیست که اگر قرار باشد فیلم منِ نوعی برای کن انتخاب شود چه معیارهایی مورد توجه قرارمی‌گیرد؟ و امتیاربندی‌ها بر چه اساسی انجام می‌شود؟ ضمن این که فضای سیاسی شکل‌گرفته در کشور حول این فیلم این شائبه را ایجاد می‌کند که ساختار درستی وجود ندارد.»
این خبر در حال به‌روز رسانی است.
5959