بانوی کارآفرین سرخه‌ای با یک دستگاه کوچک، فعالیت تولیدی خود را آغاز کرد و بازار فروش خود را رونق بخشید؛ اما در حال حاضر از حمایت نکردن مسؤولان برای توسعه کارگاه خود گلایه‌مند است.
به گزارش کاویان گلد استان سمنان ،بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای اینکه برای کسی کار کنند، کسب و کار خودشان را داشته باشند؛ در میان کسب و کارهای مختلفی که وجود دارد و افراد به سراغشان می‌روند، عده‌ای به دنبال راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی کوچک و پردرآمد هستند؛ به عبارتی این افراد می‌خواهند با راه‌اندازی یک خط تولید کسب و کاری را آغاز کنند که درآمد زیادی داشته و البته قابل توسعه باشد.
داشتن کارگاه تولیدی کوچک در منزل یا راه‌اندازی کسب و کار تولیدی خانگی، فواید بسیار زیادی دارد؛ اما مهم‌ترین ویژگی و مزیت این نوع از تولیدی‌های کوچک خانگی، کم‌هزینه بودن آن است.
طی سال‌های اخیر و پیرو منویات مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی و تولید و حمایت از کالاهای داخلی، بسیاری از بانوان ما وارد عرصه تولید شده و در زمینه‌های مختلف اقدام به کار تولیدی کرده‌اند.
سمیه ادهم یکی از بانوان بسیجی و فعال در عرصه ایجاد کارگاه‌های تولیدی و فرمانده پایگاه مقاومت بسیج حضرت آسیه (س) در شهرستان سرخه است که در ادامه با این بانوی جوان و پرتلاش وارد گفت‌وگو شدیم که از نظرتان می‌گذرد.
لطفاً خودتان را معرفی کنید.
سمیه ادهم متولد سال 1362 با تحصیلات سطح 2 حوزوی و صاحب 2 فرزند هستم و نزدیک به یک سال و نیم است که کارگاه رشته‌پزی با عنوان «سور رشته» را افتتاح کرده‌ام و همراه با سه نفر نیروی کار اقدام به تولید انواع رشته می‌کنیم، البته در نظر داریم یک نفر نیروی کار به این کارگاه اضافه کنیم.
فعالیت خود را زیر نظر کدام دستگاه آغاز کردید؟
ما فعالیت خود را زیر نظر بسیج سازندگی ناحیه مقاومت بسیج سپاه شهرستان سرخه آغاز کردیم و در حال حاضر نیز به‌صورت شخصی مشغول به کار هستیم، یعنی سود ناشی از فروش محصولات ما به جایی نمی‌رسد، اما با مبالغ ناشی از فروش محصولات، مسجد محله و پایگاه مقاومت بسیج حضرت آسیه (س) را مورد حمایت قرار می‌دهیم.کارگاه فعلی ما در یکی از واحدهای تجاری مسجد امام حسن مجتبی (ع) در محله اسلامی کریم اهل بیت (ع) قرار دارد، این مکان با مبلغ اجاره‌بهای ناچیزی توسط مسجد به ما اجاره داده شده است. در مقابل ما نیز در مراسم مختلف رشته‌های مصرفی برای پخت غذا و آش را به‌صورت رایگان در اختیار مسجد و پایگاه قرار می‌دهیم. همچنین با هدف جبران این حمایت در ساخت نمای مسجد مبالغی را برای کمک به مسجد پرداخت کردیم.
ایده رشته‌پزی از کجا به ذهن شما خطور کرد؟
حدود 2 سال پیش یکی از بسیجیان پایگاه با دستگاه کوچک خانگی در منزل رشته درست می‌کرد، گفت‌وگویی در مورد نحوه تهیه رشته و پیشنهاد برگزاری دوره آموزشی برای بانوان بسیجی در پایگاه انجام شد. این کارگاه آموزشی در پایگاه با حضور چند نفر از بسیجیان برگزار و از آنجا با نحوه تهیه رشته آشنا شدند، با توجه به اینکه تعدادی از بانوان خیلی علاقه‌مند و پیگیر بودند، ما به‌طور مجدد از آن بسیجی دعوت کردیم تا دوره در پایگاه برگزار و او دستگاهش را برای آموزش در هر دوره در اختیار بسیجیان قرار دهد.
کم‌کم با توجه به اینکه بسیجیان نحوه تهیه رشته را به‌خوبی یاد گرفته بودند، ما رشته‌های مصرفی پایگاه را با خرید آرد، خودمان تأمین می‌کردیم.به دنبال برپایی جشنواره «رویداد گنج» از سوی سپاه که در قالب این رویداد از هر گروه جهادی خواسته می‌شد، طرحی را پیشنهاد دهد، با توجه به اینکه من در کنار این کارگاه، یک کارگاه حوله‌بافی هم دارم، طرح حوله بافی را پیشنهاد دادم و در گردهمایی گروه‌های جهادی، طرح‌ها و ایده‌ها عنوان شد.با توجه به حضور مشاوران و کارشناسان در روز رویداد و ارائه راهنمایی‌ها در خصوص طرح‌ها، طرح حوله‌بافی ما با توجه به مطرح شدن توسط دیگر شرکت‌کنندگان و اینکه تولیدکنندگان زیادی در سرخه حوله می‌بافند، مورد تأیید نبود. با مشورت با سایر اعضای گروه، ایده برش رشته مطرح و مراحل کار از طریق فرم‌هایی ازجمله طرح سؤال، طرح مسأله، راه‌حل و روند کار، نتیجه‌گیری و موارد دیگر انجام شد و طرح ما مورد پذیرش قرار گرفت و به دنبال آن کمک بلاعوض برای خرید دستگاه تولید رشته به ما پرداخت شد، ما دستگاه و اقلام مورد نیاز برای تولید رشته را خریداری کرده و از آنجا فعالیت خود را به‌طور جدی در پایگاه بسیج آغاز کردیم.ما نزدیک به 2 ماه در پایگاه آسیه به تولید رشته مشغول بودیم، ولی به علت اینکه پایگاه طبق برنامه‌های اجرایی خود در طول هفته برنامه‌ها و کلاس‌های مختلفی داشت، امکان ادامه فعالیت برای ما در آنجا وجود نداشت و با توجه به اینکه مسجد امام حسن مجتبی (ع) در این محله چند واحد تجاری در اختیار داشت، با موافقت هیأت امنای مسجد، یکی از مغازه‌ها به ما اجاره داده شد.ما نزدیک به 8 ماه در این مغازه فعالیت داریم، اما با توجه به افزایش میزان سفارش‌ها و تولیدات، فضای کارگاه کوچک است و ما به دنبال مکان بزرگ‌تری هستیم.
نسبت به زمان آغاز کار، تا چه اندازه پیشرفت کرده‌اید؟
به دنبال آغاز کار و فعالیت چندماهه، به‌واسطه معرفی ما از سوی فرمانداری شهرستان سرخه، کارگاه ما مورد بازدید بنیاد خیریه برکت قرار گرفت و پیشنهاد پرداخت وام از سوی بنیاد به ما داده شد، ما برای پیشرفت کار خود با موافقت اعضا، با هدف افزایش میزان تولید، اقدام به خرید دستگاه بزرگ‌تری کردیم تا بتوانیم پاسخگوی سفارش‌های مشتریان باشیم.با دریافت وام، کار ما رونق بیشتری گرفت و ضمن خرید دستگاه بزرگ‌تر برش رشته، اقلام دیگری چون ترازو، خمیرگیر (با توجه به اینکه خمیر رشته‌ها باید سفت باشد و اگر این کار بخواهد با دست انجام شود، دشوار است)، دستگاه پرس، دستگاه سرخ‌کن برای سرخ کردن رشته‌های پلویی (رشته‌ها بر اساس ذائقه مشتریان به شکل خام و سرخ‌کرده عرضه می‌شود)، پنکه و بند برای خشک کردن رشته‌ها که از وسایل لازم برای آغاز فعالیت است، خریداری شد.
آرد مصرفی شما از کجا تأمین می‌شود؟
در نخستین مرحله آرد مورد نیاز برای تولید را بسیج سازندگی سرخه در اختیار ما قرار داد و ما فکر می‌کردیم، به‌راحتی می‌توانیم آرد مورد نیاز برای تولید را تهیه کنیم، اما بعد از قرار گرفتن در جریان تولید متوجه شدیم آرد به‌صورت سهمیه‌ای است و حتی به فرمانداری، بخشداری، شهرداری، اداره صمت و دیگر دستگاه‌ها برای پیگیری این موضوع مراجعه کردم، اما با ما همکاری نکردند و گفتند آرد را باید آزاد تهیه کنید. اگر آرد موردنیاز به‌صورت آزاد تهیه شود، قیمت رشته‌ها در زمان فروش باید سه برابر مبلغ در نظر گرفته شده فعلی باشد.در حال حاضر بسیج سازندگی استان سمنان و شهرستان سرخه به ما کمک می‌کنند و گاهی اوقات چند کیسه آرد در اختیار ما قرار می‌دهند، البته بعضی از نانوایی‌ها نیز آرد مازاد خود را به ما می‌دهند، اما نهادهایی که باید پیگیر کار باشند، پای کار نبودند.
آرد دولتی با چه شرایطی در اختیار شما قرار می‌گیرد؟
با پیگیری‌های انجام‌شده به ما گفتند، آرد سهمیه دولتی فقط بین نانوایی‌ها توزیع می‌شود و مشاغل دیگر که با آرد سروکار دارند، باید آرد با سهمیه آزاد خریداری کنند.ما فکر می‌کردیم اگر مجوز کارگاه رشته‌پزی داشته باشیم، مشکلی برای خرید و تهیه آرد نخواهیم داشت، به همین دلیل از ابتدای کار به دنبال دریافت مجوز برای کارگاه بودیم و الآن نزدیک به یک سال است که پیگیر دریافت مجوز هستیم و مجوزی که در ابتدا به ما گفته بودند، 20 روز تا یک ماه طول می‌کشد که آن را دریافت کنیم، با توجه به هزینه‌های بسیار هنوز موفق به دریافت آن نشدیم.تعریف نشدن این شغل و حرفه برای هیچ‌یک از سیستم‌ها در سطح شهرستانی و استانی ازجمله مسائل ما برای دریافت مجوز است. به دنبال درخواست ما گفته شد، این رشته را برای سیستم‌ها تعریف خواهیم کرد و نزدیک به یک سال است که هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است و حتی به ما گفته شد با نام بسته‌بندی برای شما مجوز می‌زنیم و به اسم تولید رشته، مجوز نداریم.امید داریم با دریافت مجوز بتوانیم آرد با سهمیه دولتی را حتی در حد چند کیسه دریافت کنیم.
آیا پیگیر مشکلات مربوط به دریافت مجوز از دستگاه‌های دولتی بوده‌اید؟
ما برای دریافت مجوز به همه دستگاه‌های دولتی مراجعه کردیم، مجوز بهداشتی را دریافت کرده‌ایم ولی هنوز مجوز پروانه ساخت را به ما نداده‌اند.
کار و فعالیت شما تا کجا جای پیشرفت دارد؟
ما در شهرستان سرخه این حرفه را نداریم و اگر هم باشد، در حد خانگی و برای مصارف شخصی است و برای فروش و تولید کسی فعالیت نمی‌کند.در حال حاضر نیز بسیاری از فروشندگان سوپرمارکت‌ها متقاضی دریافت رشته از ما برای فروش هستند، اما با توجه به مشکلاتی که در خصوص آرد داریم، این امکان برای ما نیست و نمی‌توانیم پاسخگوی تقاضای مشتریان باشیم.حتی اکنون ما سفارش‌هایی از خارج شهرستان داریم و می‌توانیم در هفته 300 کیلوگرم رشته را هم تولید کنیم، اما چون آرد نداریم، امکان تولید بیشتر برای ما وجود ندارد.مسلماً اگر میزان فروش ما بالا نرود، پیشرفتی نیز نخواهیم داشت.
درخواست شما از مسؤولان چیست؟
در کارگاه حوله‌بافی و کارگاه برش رشته، تمام سعی و تلاش من بر این بوده که چند نفری را مشغول به کار کنم، ولی از هیچ جا مورد حمایت قرار نگرفتم.توقعی از مسؤولان نیست، می‌دانیم مشغله‌های آنها زیاد است، ولی کارگاه‌های کوچک را ببینند، حداقل برای دلگرمی و پشتیبانی کردن از این کارگاه‌ها حتماً به آنها سر بزنند و از آنها حمایت کنند، صرفاً بعد مالی مدنظر نیست، بلکه حضور آنها در کارگاه و عرض خداقوت ما را برای ادامه کار و فعالیت راغب‌تر خواهد کرد.طی بازدید اخیر اخلاقی رئیس اسبق میراث فرهنگی شهرستان سرخه از کارگاه حوله‌بافی، مشکل را اهمیت ندادن مسؤولان به کارگاه‌های کوچک عنوان کردم و عملاً کارگاه‌های کوچک هیچ نقشی در شهر و پیشرفت کار ندارند.این مسأله شامل حال این کارگاه نیز می‌شود و تا الآن هیچ نهادی به‌جز در راستای برنامه‌های خودشان و ارائه گزارش‌های کاری، به ما سر نزده است.
البته فرمانده سپاه ناحیه و بسیج سازندگی سرخه، فرمانده سپاه ناحیه و مسؤولان بسیج سازندگی استان سمنان از کارگاه ما بازدید کرده‌اند، اعضای شورای شهر نیز در زمان افتتاح کارگاه در این مکان حضور یافتند؛ اما سایر مسؤولان به ما سر نزده‌اند.حتی در مراجعه ما به اداره صمت شهرستان سرخه برای پیگیری مجوز و سهمیه آرد، به‌طورکلی نسبت به وجود این کارگاه و فعالیت آن در شهرستان اظهار بی‌اطلاعی شد.
میزان تولید ماهانه رشته در این کارگاه چقدر است؟
در ماه نزدیک به 200 کیلوگرم رشته در این کارگاه تولید می‌شود. ما در اینجا بر اساس نیاز بازار چند نوع رشته را تولید می‌کنیم. رشته آش و رشته پلویی، رشته‌های پرمصرف و تولیدی ما هستند و رشته پلویی را بر اساس سفارش مشتریان به‌صورت خام و تفت داده شده تولید و عرضه می‌کنیم.نوع دیگری از رشته، «لَخشَک» نام دارد و اتباع و غیربومیان این نوع رشته را بیشتر می‌پسندند و سفارشی تولید می‌کنیم و مشتریان شهری ما طالب آن نیستند.ما شاهد پیشرفت در کار خود بوده‌ایم و اگر بخواهیم به چند ماه قبل برگردیم که روزانه فقط چهار تا پنج کیلوگرم رشته تولید می‌کردیم، الآن می‌توانم بگویم 100 درصد راضی هستیم. اما با توجه به مشکلات موجود و اینکه نمی‌توانیم پاسخگوی نیازهای مشتریان باشیم تا رضایت‌مندی فاصله داریم.
در ابتدای کار با چه مشکلاتی روبه‌رو بودید؟
با توجه به اینکه در ابتدای کار تجربه کافی نداشتیم، خمیر و رشته ما شل می‌شد و رشته فرم و شکل صاف و خوبی نمی‌گرفت. رشته‌هایی که شل می‌شد را خودمان در مصارف شخصی امتحان می‌کردیم ولی کم‌کم با تمرین‌های مداوم و کسب تجربه توانستیم رشته‌های مرغوب و باکیفیت تولید کنیم و در حال حاضر مشتریان از رشته‌های ما بسیار راضی هستند.
مسجد محله تا چه اندازه از شما حمایت کرده است؟
تنها نهادی که در طول فعالیت از ما حمایت و پشتیبانی کرد، مسجد امام حسن مجتبی (ع) بود. هیأت امنای مسجد اجازه حضور در بازارچه‌های فصلی مسجد برای تبلیغ و فروش محصولات را به ما دادند و از طرفی کارگاه را با قیمت مناسب و امکانات مورد نیاز در اختیار ما قرار دادند. برای نمونه با توجه به گرمای هوا و نبود کولر در کارگاه، یک عدد کولر کوچک متحرک را در کارگاه ما وصل کردند.این محله هم نیروی کار برای فعالیت دارد و مسجد هم به‌عنوان حامی حمایت می‌کند، اما متأسفانه با کمبود مکان روبه‌رو هستیم، یعنی اگر در این محله کارگاه‌های بیشتری ایجاد شود، ظرفیت نیروی انسانی وجود دارد، اما مکان موردنیاز وجود ندارد.من برای دریافت مکان در این محله به شهرداری و فرمانداری سرخه مراجعه کردم؛ اما مکان مناسبی برای فعالیت در این محله وجود ندارد.
حق‌الزحمه نیروی کار شما چگونه پرداخت می‌شود؟ آیا قصد دارید آنها را بیمه کنید؟
بانوانی که از ابتدای کار در کنار من بودند و فعالیت خود را آغاز کردند، نیروی جهادی بودند و جهادی نیز کار کردند، مطالبه و خواسته‌ای از من نداشتند و زحمات بسیاری را متحمل شده‌اند. اما با توجه به اینکه در نظر داریم نیروی جدید را وارد کار کنیم، گفت‌وگوهایی در خصوص پرداخت حق‌الزحمه و دستمزد انجام شده است.اما در خصوص بیمه هنوز برنامه‌ای ندارم و با توجه به مشکلاتی که وجود دارد، تاکنون تصمیمی در این خصوص گرفته نشده است. شاید در آینده به این موضوع فکر کنیم، ولی فعلاً خیر.
پیام شما برای بانوان هم سن و سال خودتان چیست؟
زنان به‌عنوان رکن اصلی زندگی هستند و امور خانواده را پیش می‌برند؛ به غیر از بانوانی که به کارهای اداری مشغول هستند، شاید کمتر اتفاق می‌افتد که جوانان به فکر کار در محیط خانه و یا محیط‌های کوچک باشند. پیشنهاد من به آنها این است در خانه بیکار ننشینند، ظرفیت برای فعالیت وجود دارد و با توجه به پرداخت وام‌های اشتغال‌زایی می‌توانند با توجه به علایق خودشان فعالیت را آغاز و شغلی را ایجاد کنند.ازنظر من مقداری فاصله گرفتن از این دنیای مجازی به نفع بانوان است. از طرفی با تربیت نیروی کار آینده می‌توانند روی فرزندان خود اثرگذار باشند. کار کردن هیچ‌وقت دست و پای انسان را برای هیچ فعالیتی محدود نمی‌کند. همه ما که در حال حاضر در این کارگاه فعالیت می‌کنیم، صاحب خانواده و فرزندانی هستیم و در عین مدیریت خانواده در این کارگاه نیز مشغول به فعالیت هستیم.در پایان می‌توان گفت بسیاری از جوانان و بانوان امروز ما ظرفیت ایجاد اشتغال و کارگاه‌های کوچک خانگی را در منزل و محله‌های خود دارند، کافی است علایق خود را بشناسند و با اراده قوی گام در میدان نهند. به‌طور قطع تولیدات آنها می‌تواند حین کمک به وضع مالی خانواده در رونق‌بخشی چرخه تولید و اقتصاد کشور نیز مؤثر باشد.
»گفتگو و عکس: امیررضا دهرویه –کاویان گلد سمنان