چرا کرم‌ها پس از باران از خاک بیرون می‌آیند؟

در بیشتر مواقع، کرم‌های خاکی در شرایط مرطوب از زیرخاک بیرون می‌آیند؛ اما دلیل این موضوع چیست؟

غزال زیاری: اگر در یک روز بارانی به پیاده‌روی بروید، احتمالاً کرم‌های خاکی زیادی را در پیاده‌روها و خیابان‌ها خواهید دید. شاید این سؤال برایتان مطرح‌شده باشد که چه چیزی باعث می‌شود که کرم‌ها هنگام بارندگی از حاشیه امن خود در خاک خارج شوند؟

برخی افراد بر این باورند که کرم‌ها به این دلیل به سطح خاک می‌آیند که در اثر بارندگی، در لانه‌های خود غرق نشوند؛ اما تئا ویتمن، دانشمند خاک در دانشگاه ویسکانسین-مدیسون دراین‌باره توضیح داد: «کرم‌ها مثل ما ریه ندارند.» آن‌ها اکسیژن را از طریق پوستشان جذب می‌کنند و این کار را چه از طریق آب و چه از طریق هوا انجام می‌دهند.

کرم خاکی می‌تواند در آب هم زندگی کند

کوین بات، بوم‌شناس کرم خاکی در دانشگاه مرکزی لانکشایر انگلیس دراین‌باره گفت: «من روزها کرم‌های خاکی را در آب نگه‌داشته‌ام؛ آن‌ها در آب نمی‌میرند.»

ویتمن هم در این رابطه توضیح داد: «مطالعه‌ای که در سال ۱۹۵۶ انجام شده بود، نشان داد که پنج گونه کرم خاکی، همگی قادرند به مدت ۳۱ تا ۵۰ هفته در خاک‌هایی که کاملاً از آب اشباع‌شده بودند زندگی کنند. تا زمانی که اکسیژن در آب وجود داشته باشد، این کرم‌ها همچنان قادر به تنفس خواهند بود.»

او در عین‌حال یادآوری کرد که مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۸ بر روی دو گونه کرم خاکی انجام شد، نشان داد که نیاز به اکسیژن ممکن است باعث شود که برخی از گونه‌های کرم‌های خاکی، در روزهای بارانی روی زمین بیایند ولی این درباره همه گونه‌ها صادق نیست.

ویتمن گفت: «احتمال اینکه گونه‌هایی که به سطوح اکسیژن بیشتری نیاز دارند، در شرایط بارانی از لانه خود خارج شوند، بیشتر است؛ اما گونه‌هایی که به چنین سطح بالای اکسیژن نیاز ندارند، کمتر به سطح زمین می‌آیند؛ بنابراین، برخی از گونه‌های کرم‌ها که نسبت به سطوح کم اکسیژن حساس هستند، ممکن است با بارش شدید باران از لانه‌هایشان خارج شوند؛ درحالی‌که دیگر گونه‌ها بی‌دردسر در زیر زمین می‌مانند.»

بررسی تئوری‌های دیگر

ویتمن در ادامه به بررسی دیگر نظریه‌های رایج درباره دلیل خروج کرم‌های خاکی و آمدنشان به سطح زمین در هنگام بارش باران پرداخت: «نظریه رایج دیگر این است که ارتعاشات ناشی از باران برای کرم‌ها، شبیه ارتعاشاتی است که معمولاً وقتی موش کور به آن‌ها نزدیک می‌شود، حس می‌کنند. به همین دلیل هم هست که کرم‌ها ممکن است در هنگام باران به سطح زمین بیایند تا از چیزی که فکر می‌کنند شکارچی است فرار کنند.»

البته بات این ایده را بسیار بعید می‌داند: «رفتار یک جانور شکارچی مثل موش کور، در خاک ریتمیک نیست؛ بنابراین کرم خاکی می‌تواند ارتعاش زمین در اثر بارش باران را با ارتعاش ناشی از نزدیک شدن موش کور از هم تشخیص دهد.»