پیامبر فرمود: وقتی فرزندم جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) به دنیا آمد، او را «صادق» بنامید. چرا که در اولاد او فردی همنام اوست که ادعای امامت خواهد کرد.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) بنا به نقل مشهور در روز ولادت نبی گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) یعنی ۱۷ ربیع الاول در شهر مدینه به دنیا آمد. عموم مورخان سال ولادت ایشان را سال ۸۳ هجری ذکر کرده‌اند.
در کتاب تاریخ تشیع آمده است: «جعفر صادق (علیه‌السّلام) در روز جمعه یا دوشنبه هفدهم ربیع الاول سال ۸۰ یا ۸۳ هجری، مصادف با ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) دیده به جهان گشود.
در کتاب «موسوعة الامام الصادق» آمده است: «شهید اول در”دروس”، «نام یکی از کتاب‌های ایشان است.» روز ولادت حضرت را ۱۷ ربیع الاول سال ۸۳ هجری ذکر کرده است و همین قول مشهور نزد شیعه است. و این روزی است که رسول خدا در این روز به دنیا آمد. و این مطلب نزد ائمه اهل بیت ثابت می‌باشد. و البته اهل خانه بهتر از دیگران از وضع خانه خبر دارند».
سپس ایشان می‌نویسد: «هم زمانی ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) و امام صادق (علیه‌السّلام) می‌تواند به این نکته اشاره داشته باشد که همان‌گونه که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) دین اسلام را برای هدایت انسان‌ها آورد…، امام صادق (علیه‌السّلام) نیز با توفیقی که به واسطه شرایط زمانی برای ایشان حاصل شد، موفق شد آموزه‌های اسلامی را احیا کند و در جهان اسلام منتشر سازد».
والدین امام صادق پدر بزرگوار امام جعفر صادق (علیه‌السّلام)، حضرت امام محمدباقر (علیه‌السّلام) و مادر گرامی آن حضرت «فاطمه» که به «ام فروه» مشهور است می‌باشد. (ام فروه کنیه ایشان بوده است.)
امام صادق (علیه‌السّلام) همواره از مادر خویش به نیکی یاد می‌کرد و پارسائی، ایمان و نیکوکاری وی را می‌ستود. شیخ عباس قمی می‌نویسد: «امام صادق (علیه‌السّلام) در حق مادرش فرمود: “کانت امی ممن آمنت و اتقت و احسنت”. مادرم از کسانی بود که ایمان آورد و پرهیزکاری و احسان و نیکوکاری پیشه کرد و خداوند نیکوکاران را دوست دارد».
مهم‌ترین القاب امام صادق از جمله مهم‌ترین القاب امام صادق (علیه‌السّلام) می‌توان به صابر، فاضل، طاهر و صادق اشاره کرد. «صادق» مشهورترین لقب آن حضرت است، که توسط رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) به ایشان داده شد. امام سجاد (علیه‌السّلام) در روایتی از پدرش سپس از جدش و او از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) روایت کرده است که پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرمود: «وقتی فرزندم جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) به دنیا آمد، او را «صادق» بنامید. چرا که در اولاد او فردی همنام اوست که ادعای امامت خواهد کرد، «اشاره به جعفر کذاب، فرزند امام هادی (علیه‌السّلام) که ادعای نیابت امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) را داشت.» در حالی که حقی در این رابطه ندارد و کذاب نامیده می‌شود».