بر اثر حوادث رانندگی سالیانه هزاران نفر از شهروندان ایرانی جان خود را در جاده‌های کشور از دست می دهند. اگر نگاهی به آمار قربانبان حوادث رانندگی در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیندازیم، متوجه خواهیم شد که تنها در مدت زمان ۳ سال بیش از ۵۴ هزار نفر در سوانح رانندگی جان باخته‌اند.
به گزارش خبرآنلاین، بر اثر حوادث رانندگی سالیانه هزاران نفر از شهروندان ایرانی جان خود را در جاده‌های کشور از دست می دهند. اگر نگاهی به آمار قربانبان حوادث رانندگی در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیندازیم، متوجه خواهیم شد که تنها در مدت زمان ۳ سال بیش از ۵۴ هزار نفر در سوانح رانندگی جان باخته‌اند.
ایسنا در خبری نوشت:طبق گزارش پزشک قانونی، تلفات حوادث رانندگی در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۹ هزار و ۴۹۰ نفر و در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰ هزار و ۴۵ نفر بوده است. در ۹ ماهه سال جاری، تعداد نفرات جان باخته بر اثر تصادفات ۱۴ هزار و ۹۴۵ نفر اعلام شده که این آمار ۹ ماهه سال جاری، نزدیکی می‌کند با آمار تلفات حوادث رانندگی یک سال تمام در سال ۱۳۹۵ که ۱۵هزار و ۹۳۲ نفر بر اثر تصادفات کشته شده اند.
تلفاتی که در جاده‌ها به دلایل مختلف از جمله کیفیت نامطلوب خودروها، فرسودگی و قدیمی بودن آنها، جاده‌ها و دیگر عوامل که به آن در ادامه خواهیم پرداخت، نزدیکی می‌کند با تعداد نفراتی که در حوادث طبیعی زلزله جان خودشان را از دست دادند. در زلزله بم سال ۱۳۸۲ حدود ۳۴ هزار نفر، زلزله رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹، حدود ۳۵ هزار نفر و زلزله طبس در سال ۱۳۵۷ حدود ۲۰ هزار نفر کشته به همراه داشت.
آمار تصادفات در حالی با قربانیان زلزله‌های مرگبار در کشور برابری می‌کند که زلزله به عنوان بلای طبیعی قابل پیشگیری نیست. هر چند می‌توان خسارت آن را کاهش داد؛ اما تصادفات و سوانح جاده‌ای با آموزش و اقدامات کنترلی و حتی قضایی قابل پیشگیری است. به عبارتی نمی‌توان جلوی حوادث طبیعی را گرفت، اما برای حوادث رانندگی می‌شود تدابیر پیشگیرانه و موثر را در نظر گرفت تا این آمار وحشتناک را کاهشی کرد. مطابق با آمار سال ۱۴۰۲، ایران هر سال به اندازه تلفات جانی زلزله طبس و هر ۱.۵ سال به اندازه زلزله‌های بم یا رودبار و منجیل در تصادفات رانندگی کشته می‌دهد. هر کس که به جان‌های از دست رفته و خانواده‌های داغدار آنان بیاندیشد حتما تایید می‌کند که این عدد به خودیِ خود بسیار زیاد است و باید برای جلوگیری از مرگ تک‌تکِ آنان برنامه ریخت و تلاش کرد.
همان طور که گفته شد، در سال ۱۴۰۲، بیش از ۲۰ هزار نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند. از این آمار ترسناک، ۱۵ هزار و ۸۵۴ نفر مرد و ۴ هزار و ۱۹۱ نفر زن بودند. در این سال ۳۹۱ هزار و ۶۹ نفر نیز در تصادفات مصدوم شدند و به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند. تعداد مصدومان تصادفات سال ۱۴۰۲ نیز نسبت به سال قبل از آن (۱۴۰۱)، ۵.۹ درصد بیشتر بود.
طبق بررسی آمارهای مربوط به حوادث رانندگی در دهه ۹۰، تعداد کشته‌های تصادفات از سال ۱۳۹۱، به کمتر از ۲۰ هزار نفر و در برخی موارد به ۱۵ هزار کشته در سال رسیده بود. اما متاسفانه در سال۱۴۰۲ با ثبت ۲۰ هزار و ۴۵ کشته در حوادث رانندگی، پس از گذشت ۱۱ سال آمار تلفات تصادفات، مجدد از مرز ۲۰ هزار نفر عبور کرد. این درحالی است که از سال ۱۳۹۱ تا پایان ۱۴۰۱ آمار کشته‌های تصادفات همواره کمتر از ۲۰ هزار نفر بود.
در این سال ۱۳ هزار و ۷۷۰ نفر در محورهای برون شهری، ۴ هزار و ۹۳۰ نفر در مسیرهای درون شهری، یک‌هزار و ۱۲۰ نفر در مسیرهای روستایی و مابقی کشته‌ها نیز در سایر مسیرها جان خود را از دست داده‌اند. در سال ۱۴۰۲، بیشترین آمار تلفات تصادفات به ترتیب در استان های فارس با یک‌هزار و ۶۱۴ مورد فوتی، تهران با یک‌هزار و ۴۴۹ مورد فوتی و سیستان و بلوچستان با یک‌هزار و ۴۳۶ مورد فوتی بود. کمترین آمار تلفات نیز در استان های ایلام با ۱۷۳ مورد فوتی، کهگیلویه و بویراحمد با ۲۲۴ مورد فوتی و اردبیل با ۲۴۳ مورد فوتی ثبت شده است.
حدود ۲۰ هزار نفر، تلفات سالیانه سوانح رانندگی در ایران
سردار تیمور حسینی رئیس پلیس راهور فراجا، در آبان سال جاری به مناسبت روز جهانی یادواره قربانیان حوادث رانندگی گفت: سالانه حدود ۲۰ هزار نفر در سوانح رانندگی در ایران جان خود را از دست می‌دهند. بالغ بر ۳۹۱ هزار نفر دیگر نیز دچار مصدومیت‌های شدید می‌شوند. این آمار نه تنها از نظر انسانی فاجعه‌بار است، بلکه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی نیز آثار جبران‌ناپذیری به همراه دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عوامل متعددی از جمله تخلفات رانندگی، وضعیت نامناسب جاده‌ها، نقص فنی خودروها و حتی شرایط اجتماعی و اقتصادی می‌توانند در بروز این حوادث نقش داشته باشند.
سردار حسینی اظهار داشت که در کنار اقدامات پلیس که بخش عمده‌ای از مسئولیت نظارت و اجرای قوانین رانندگی را بر عهده دارد، وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف نیز باید در این راستا گام‌های اساسی بردارند. وزارت کشور و شهرداری‌ها می‌توانند با اصلاح و بهبود زیرساخت‌های شهری و جاده‌ای، به ویژه در نقاط پرحادثه، به کاهش تصادفات کمک کنند.
رئیس پلیس راهور فراجا بیان کرد که در هر شبانه روز ۲ میلیون و ۱۰۰ تردد در جاده‌های کشور اتفاق میوفتد که با توجه به این میزان ترددهای بسیار، نیازمند تغییر رویکرد برای نظارت بر ترافیک جاده‌ها هستیم و حدود ۷۰ درصد جانباختگان تصادف، ناشی از تصادفات جاده‌های کشور است.
وی با تأکید بر اهمیت ایمنی خودروها در کاهش تلفات جاده‌ای، گفت: یکی از انتظارات ما، استحکام بدنه خودروهاست. استحکام بدنه خودروها باید بالا برود. نبود استحکام کافی در بدنه خودروهای داخلی، نه تنها ایمنی سرنشینان را به خطر می‌اندازد، بلکه در هنگام وقوع تصادفات، پیامدهای جبران‌ناپذیری به همراه دارد. بسیاری از تصادفاتی که می‌توانستند با خسارات کمتر خاتمه یابند، به دلیل ضعف در ایمنی خودروها، به حوادث تلخ و جان باختن سرنشینان منجر شده‌اند. بارها از خودروسازان خواسته‌ایم تا با بهبود استانداردهای ایمنی و استحکام خودروها، در راستای حفظ جان مردم گام بردارند؛ اما متأسفانه شاهد اقدام مؤثری در این زمینه نبوده‌ایم.
رئیس پلیس راهور فراجا در حاشیه مراسم تودیع و معارفه رئیس پلیس راه، در دی ماه سال جاری نیز بیان کرده بود که به دلیل محدودیت‌هایی که برای واردات خودرو قائل شدند امروز شاهد این هستیم که خودروهای با کیفیت و مناسب وارد نمی‌شوند. این قید و بندهای اضافی را برای واردات برداریم تا خودروهای خوب و با کیفیت وارد شوند. اینطور نباشد خودروهایی که استانداردهای پایینی دارند فقط وارد ایران شود. پیگیری برای برطرف کردن الباقی نقاط حادثه خیز که ۴۰۰۰ مورد در سطح جاده‌های ایران است هم از کارهای مهم رئیس پلیس راه است. موضوع نقاط حادثه خیز در جاده‌ها جزو مطالبات جدی ماست و اگر کارشناسان تصادف تشخیص دهند ایراد در راه، در آن سانحه اثر گذاشته، سهم تقصیر برای آن دستگاه در نظر گرفته می‌شود.
سردار حسینی همچنین در خصوص تغییرات در نرخ جریمه‌ها و تأثیر آن بر کاهش تصادفات نیز اظهار کرد: با وجود افزایش نرخ جریمه‌ها، هیچ تغییر محسوس و قابل توجهی در کاهش تصادفات مشاهده نکرده‌ایم. این امر نشان می‌دهد که صرفاً تغییرات در نرخ جریمه‌ها به تنهایی نمی‌تواند باعث کاهش حوادث ترافیکی شود و برای این منظور باید مجموعه‌ای از اقدامات فرهنگی، آموزشی، نظارتی و زیرساختی به طور همزمان به کار گرفته شود. برای بهبود وضعیت ترافیک و کاهش تلفات انسانی و مالی، باید همه توان کشور در جهت انجام اقدامات عملی و پایدار در این حوزه متمرکز شود.
این مقام انتظامی ضمن ارایه راهکارهایی از جمله ارتقای ایمنی خودرو، اقدامات فرهنگی و آموزشی، توجه ویژه به ایمنی راه افزوده بود که ما از وزارت صمت و سازمان استاندارد انتظار داریم که به منظور کاهش تلفات، اقدامات جدی در راستای ارتقای ایمنی خودروها انجام دهند. تغییر نگرش و رفتار رانندگان از طریق برنامه‌های آموزشی و تبلیغاتی باید در اولویت قرار گیرد. تنها در صورتی که فرهنگ رعایت قوانین در جامعه نهادینه شود، می‌توان امیدوار به کاهش حوادث رانندگی بود. بهسازی و ارتقای کیفیت جاده‌ها، به ویژه در مناطق کوهستانی و پرتردد، باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. این امر نیازمند تخصیص بودجه‌های مناسب و هماهنگی با وزارت راه و شهرسازی است. برخورد با کوتاهی‌ها و ترک فعل‌هایی که منجر به حوادث رانندگی و از دست رفتن جان انسان‌ها می‌شود، امری ضروری است و اگر در این زمینه سازمان‌های نظارتی به وظایف خود به طور دقیق عمل کنند، می‌توان از بسیاری از بحران‌ها پیشگیری کرد.
از جمله پیشنهادات سردار حسینی برای دستگاه‌های مختلف، اصلاح زیرساخت‌های شهری و راهنمایی رانندگی، تقویت زیرساخت‌های پزشکی و اورژانس جاده‌ای، ارتقای کیفیت جاده‌ها و نقاط حادثه‌خیز، نظارت بر تولید خودروهای ایمن، ایجاد برنامه‌های ملی و بلندمدت برای کاهش تلفات رانندگی، راه‌اندازی کمپین‌های ملی آگاهی‌بخشی و ضرورت هم‌افزایی برای کاهش تصادفات است.