سوال مشخص این روزها پس از دیدن جلسات مناظره این است که مسند نشین صندلی رئیس جمهوری چقدر می تواند در توسعه ملی و ارتقای حقوق بشر و شهروندی موثر باشد ؟ ایا کسانی که نامزد شده اند از نقش و جایگاه و اثربخشی قوه مجریه مطلعند و می دانند رئیس دولت چقدر کارایی و اثربخشی در توسعه کشور دارند ؟
1.هر چه مراد شماست؛غایت مقصود ماست
در بستر دموکراسی غایت اراده مردم است. برآیند رای اکثریت و احترام به حقوق اقلیت.نظام نمایندگی یعنی اینکه هر کس نماینده مردم می شود باید به فرامین مردم تمکی کند نه اینکه خود چنان باشد که “مالک رد و قبول هر چه کند پادشاست؛ گر بزند حاکم است؛ ور بنوازد رواست”!
با این فرض مسند نشین خیابان شهید رئیسی {پاستور} باید تدبیر کند که چگونه کشف اراده عمومی می کند و خواست و ارزوی مردم را جلوه عینی و عملی بخشد. چگونه از رنج و آلام مردم بکاهد و سعه و گشایش و رفاه و اسایش و امنیت روحی و روانی و جسمی مردم را فراهم اورد. ارزوهای مردم ایران خیلی امر بعید و ناشناخته نیست.
کافی است نامزد این جایگاه مردمی باشد و بخواهد امانت مردم را برای مردم خرج کند. سر سفره مردم نشستن به معنای درک خواست مردم است. مردمی بودن و نوکر و خدمتگزار مردم بودن که در ادبیات انقلاب اسلامی دهه نخست باب بوده دقیقا ناظر بر همین وصف متکی به خواست مردم و منقاد اکثریت بودن است.
چالش انجاست که برخی قلمرو اقتدار قانونی خود را نشناسند و دچار ضعف اعتماد به تشخص قانونی و اعتبار مردمی شوند.نماینده ایرانیان میتواند و می باید برای رویای ایرانی همت بلند داشته وعزم جزم برای بر کشیدن و فرصت ساختن داشته باشد. توسعه حق ایرانی است.خجستگی و شادی و امنیت سزاوار هم میهن است. سرنوشت ما خط فقر و نابرابری و رکورد داری در اعدام و تصادف جاده ای و افتادن هواپیما و بالکرد و اینها نیست. ما باید زیست سزاوار ایران داشته باشیم.
2. بالاخره رئیس جمهور می تواند ؟! تداعی چهره یک رئیس جمهور توانا و دانا که وعده سر خرمن ندهد و کشور را درست و راست اداره کند رویای ما ایرانی هاست. تراز رئیس جمهور نباید پایین اید و دیرینگی و فرهنگ و تمدن قوی ایرانی سطح توقع را بالا می برد.ما ایرانی ها نظر بلندیم و همیشه خود را با بالاترین ها قیاس می کنیم.باید دید دولت مختار و مطلوب کدامین است؟ُعده و عده دولت مشخص است.
وزن و جای دولت در قانون اساسی و سنت عملی سیاسی ایران معلوم است. رئیس جمهور دومین مقام اجرایی است نه اولین . ذیل رهبری و ذیل اصل 110قانون اساسی به وی نگریسته می شود. پرزیدنت ایران 18 وزیر دارد و صدها متخصص و کارشناس خط مشی گذاری عمومی کشور را ترتیب می دهد، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تا سکاندار بودجه عمومی است. رئیس 12 شورای عالی است. از شورای عالی امنیت ملی تا شورای عالی اب و شورای عالی محیط زیست تا مبارزه با مواد مخدر تا مناطق ازاد تجاری تا شورای عالی انقلاب فرهنگی . از بانک مرکزی تا وزارت بهداشت تا اموزش پرورش .این گستره به چه چیز دلالت دارد؟
مسئولیت ها را به خاطر جایگاه به وی داده اند . چرا که او منتخب جمهور مردم است.از اکثریت برامده است. سوال اینکه ایا نامزد این پست از جایگاه و مسئولیت خود واقف است؟ایا می داند هر مسئولیت و هر وزیر و هر شورا و هر سفیر و هر استاندار و هر رئیس دانشگاه و رئیس بیمارستان و هر فرماندار و … که با نظر یا زیر نظر او فعالیت می کنند هر کدام چه گستره ای از حقوق عموم و حقوق عمومی را بر عهده دارند ؟!
3. جای خالی کارشناس حقوقی و پرسش های مرتبط با حقوق اساسی سوال مشخص این روزها پس از دیدن جلسات مناظره این است که مسند نشین صندلی رئیس جمهوری چقدر می تواند در توسعه ملی و ارتقای حقوق بشر و شهروندی موثر باشد ؟ ایا کسانی که نامزد شده اند از نقش و جایگاه و اثربخشی قوه مجریه مطلعند و می دانند رئیس دولت چقدر کارایی و اثربخشی در توسعه کشور دارند ؟
در بخش های مختلف کارشناسان قلمرو های تخصصی نظیر فرهنگ و خانواده و فضای مجازی و اقتصاد و سیاست خارجی بحث هایی مطرح کردند اما جای خالی کارشناس حقوق بشر و شهروندی خالی بود! باید پرسیده شود ایا رئیس جمهور به عنوان پاسدار قانون اساسی می داند چه قابلیت هایی برای حفظ حقوق مردم و احیای حقوق شهروندی و تضمین حق های بنیادین و ازادی های اساسی دارد؟ایا برنامه ای برای صیانت از حقوق بشر و شهروندی دارد؟
از حقوق اقشار و قومیت ها و اقلیت ها تا حقوق محیط زیست و حقوق کودک ، از کودک همسری تا حقوق تالاب ها ، از تبعیض ستیزی و برابری خواهی تا … رئیس جمهور چه می کند شنود غیر قانونی شکل نگیرد؟ چه می کند تجاوزاز حدود اختیارات قانونی توسط دولتی ها و کارگزاران رقم نخورد؟رفع فیلتر و دسترسی به فضای مجازی و حق بر توسعه چگونه پاس داشته می شود ؟
حقوق کارگران و بازنشستگان در چه جایگاهی قرارمی گیرد؟در خصوص ازادی زندانیان وجدانی منع شکنجه حقوق متهم حقوق کنشگران منتقد سیاسی منع بازداشت خودسرانه حق امد و شد ایرانیان خارج کشور حق امنیت مالکیت افراد در معرض خطر یا معارض با قانون کشور و ده ها مساله و پرسش باید پاسدار قانون اساسی توضیح دهد که چه می خواهد بکند؟!
4. صدمه نظام حقوق عمومی ایران در سایه فقدان تحزب و نظارت استصوابی سطح گفتگو و بنیه کارشناسی در مناظره های اخیر نشان از یک عارضه ضد توسعه در نظام حقوق عمومی ایران دارد. اگر تا کنون محتوای همه مناظره ها را دنبال کرده باشیم طی رهیافتی کلی نمی توانیم خود را مجاب کنیم که نامزدهای این دوره {علیرغم لحاظ وضعیت غیر مترقبه و پیش بینی ناپذیر حادثه شهید رئیسی و انتخاب زودهنگام} سطح قابل قبولی از ظاهر شدن در قامت رئیس جمهوری ایران ، ان هم در وضعیت خطر خیز و بغرنج محتاج توسعه ملی را دارند.
نه شفافیت کافی در طرح مسائل ملی و نه نگاه مساله محور و نقشه راه روشن ! نامزدهایی که بصورت اتفاقی و غیر حساب شده وارد چرخه انتخابات بالاترین مقام اجرایی کشور شده اند ، بالتبع تخصص و امادگی مکتسب پیشینی نداشته و فرصت وافی برای چینش تیم و تعمیق کارشناسی در حوزه های مختلف پیدا نکرده و این سطح نازل گفتگو و حاضر شدن در عرصه کارزار انتخاباتی ایران ،هر شهروند دلسوز درد اشنا را نگران می کند.
براستی این کشور پهناور و مستعد و ثروتمند با سرمایه اجتماعی نخبگانی بالا قرارست توسط چه کسانی اداره شود و ایا توسعه ایران قرارست توسط این عزیزان- قابل احترام اما فاقد سابقه توانمند و پیشینه اطمینان بخش برای رفع مانع توسعه ملی -رقم خورد؟!
5. قوه مجریه کارامد و ارتقای سطح دسترسی به خیر عمومی ملت ایران استحقاق یک قوه مجریه مغز افزار با هوش و استعداد و دانش و توانایی دارد. چه کسی مسئولیت پایین ادن سطح نخبگانی قوه مجریه را بر عهده می گیرد ؟ چه کسی مسئولیت فقدان تحزب و شکل گیری بستر توان مندی سیاسی تجربه پس داده و اطمینان بخش برای عرصه عمومی ر ا بر عهده می گیرد؟! نمی توان از نظر دور داشت که سازوکار طراحی انتخابات در ایران علت محدثه و مبقیه این روند و حاضر شدن افرادی در صحنه است که خصلت اصلی انها پذیرش مندی توسط شورای محترم نگهبان است.
نباید از نظر دور داشت که رویه رد صلاحیت ها باعث شده سطح انتخابات در ایران پایین امده و انتخابات دو مرحله ای ان هم با معیارهای بی ارتباط با توسعه رقم خورد.رفتارشناسی شورای محترم نگهبان طی سه دهه اخیر در بررسی صلاحیت ها و معیاهای ذهنی خود تشخیص من عندی و پیش بینی ناپذیر فاقد قاعده از پیش تعیین شده قابل اندازه گیری ، باعث شده تحزب انتخاباتی نیز ضربه سختی خورد .لاجرم انتخابات سکاندار قوه مجریه ایران بدون ساخت و بافت تحزب و شکل گرفتن دولت سایه و تقویت جریان منسجم حول هر کاندیدا با پیشینه ای چندین ساله در مطالعه و تتبع بر مبنای مسائل مبرم کشور و ارائه طریق حساب شده باشد .
6. بازآفرینی مطالبه حق محور، نگرش تغییر خواه و الهام بخش ایران امروز به نگاه مساله محور و حق باور، به دولت توسعه گرای شهروند سالار حقوق بشر منقاد نیاز مبرم دارد. هر تصمیم و اقدام مقامات عمومی در فرایند توسعه ایران اثر دارد. بسیار نگران کننده است اگر نامزدها از توانایی تشخیصی قابل قبول برای حل مسائل ملی بی بهره باشند. این سبک برگزاری انتخابات قوه مجریه محتاج اسیب شناسی است.به توسعه ایران لطمه می زند.
نتیجه اینکه به اذعان همه نامزدها برنامه های توسعه و رشد 8 درصد و چشم انداز 20 ساله و قدرت اول منطقه بودن باد هوا می شود و سخنرانان بی عمل توان گشائیدن ابواب ندارند! تلمبار قانون خوب و رویاهای بر باد رفته که از جیب مردم و عمر مردم بهای ان پرداخته می شود.مردم افسرده می شوند و سفره ها کوچک تر و پول ملی بی ارزش تر و به خدا باید پناه برد از کرامت های مخدوش شده و عزت های ملکوک گشته!
این که نامزدها افراد پاک دست و وطن پرست و درست کاری باشد خوبست اما کافی نیست. ما به بنیه دانشی و توان مدیریت و تشخیص درست و بهره وری فرصت افزا و نقش افرینی انسجام بخش نیاز داریم. برای رفع موانع توسعه و همبستگی ملی و رشد جی دی پی و رفع فقر برنامه عملی و راه جدی و تولید ثروت و فرصت سرمایه گذاری نیاز هست. صرف خوب سخن گفتن کشور را توسعه مند نمی کند. کشور سخنران کم ندارد. مرد عمل و برنامه اجرایی و تیم منسجم و تقسم کار درست مساله محور با معیارهای قابل تشخیص لازم است.
7. توسعه خواهی نوگرایانه؛ خط مشی پیش برنده ایران در مسیر توسعه و رفع رنج مردم به دولت کار امد مساله محور نیاز دارد. صرف قانون پذیری خوشبختی مردم را رقم نمی زند. اینکه نامزدی مدام به سیاست کلی و قانون جاری قبل اشاره کند یعنی درکی از تغییر خواهی مردم ندارد. مردم تغییر می خواهند . نباید فرصت را از دست داد. رئیس جهور بازتاب اراده مردم برای ایجاد سعادت و خوشبختی و توسعه است.
این فرصت را ضایع نکنیم. بقول مولانا نامزدها در مناظره دیدار می نمایند و پرهیز می کنند. بازار خویش و اتش ما تیز می کنند. ایرانیان از دیر باز معتقد بوده اند که … که سیاهی لشکر نیاید به کار؛ یکی مرد جنگی به از صد هزار …باید از ظرفیت های پیش برنده به هر نحو بهره برد. افرادی را به این جایگاه سوق داد که از هوش و ذکاوت و قدرت مدیریت بهره مندند. بهانه تراشی یا دست کم گیری جایی ندارد. اگر کسی رئیس دولت را تدارکات چی می داند نباید جلو بیاید.باید فرصت ها را ساخت . توسعه اتفاقی نیست.
8. نباید بی تفاوت بود ؛خلق فرصت و برکشیدن امید وطن وطن است و نمی شود از ان دست شست .رویای ایران قوی با سرانه تولید بالا و رفاه مند و ضد فساد و عادلانه و خوش ارتباط با جهان دست یافتنی است. این ثروت و دارایی بی نظیر ایرانی یک فرصت طلایی است. کافی است همه با هم همت برای اطلاح گری توسعه خواهانه کنیم. ما در قبال فردای ایران مسئولیم. نباید رها کنیم و نا امید شویم. ما در قبال توسعه ایران همه مسئولیم. به نفع فقرا به نفع محیط زیست و به نفع جامعه مدنی باید قدرت بی قدرتان را بسیج کنیم و همت بلند داریم تا تغییر امکان پذیر باشد. اگر روباط با خارج گرم تر شود اگر همبستگی داخلی بیشتر شود .
اگر رنج های مردم کم شود و دخالت نابجا در کار مردم نشود و مردم زندگی عادی معمولی داشته باشند و سرک به حریم خصوصی و سبک زندکی مردم نشود ایران دلپذیر تر خواهد بود. تغییر ها را قدر بدانیم و تفاوت ها را محترم شماریم.یک زندانی وجدانی و سیاسی را بر نتابیم و حق اعتراض را صدای دشمن ندانیم. ایران سزاواری رفاه و ریشه کنی فقر دارد. این سرزمین با کشاورزی و صنعت و فناوری و مغز های مستعد و سرمایه انسانی بی نظیر می تواند و می باید رشد چشمگیر کند و در منطقه و جهان بدرخشد. بیشتر با هم وهمدل باشیم و کارهای ایجابی و مثبت و سازنده را ارج نهاده و همت های بلند و انگیزه های سازنده را مغتنم شماریم.
216216