حدود ۱۵۰ سال پیش، علائم به هوش آمدن در این خانم [کشور ایران] دیده می‌شود که آن هم وزش باد دگرگونی و نسیم انقلاب مشروطیت است. اما جالب این است که این خانم که بیهوش است، پیش از به هوش آمدن، خوابی به زبان بیگانه می‌بیند که نمی‌داند چیست و به چه زبانی است ولی عجیب است که شدیداً عاشق این خواب می‌شود…
به گزارش کاویان گلد، کتاب «روایت پرویز پیران از مسأله توسعه در ایران» چنان‌که از عنوانش برمی‌آید به تلقی این پیران از توسعه پرداخته است. این کتاب یکی از مجموعه کتاب‌های مربوط به توسعه است که به دبیری علمی محسن رنانی توس انتشارات کتاب شرق روانه بازار شده. در کتاب یادشده پیران می‌کوشد نظریه‌ای درباره مسأله توسعه تبیین کند که مبتنی بر زمینه و بافت تاریخی و فرهنگی و اجتماعی ایران باشد. احمد غلامی در روزنامه شرق گفت‌وگوی مفصلی را با پیران راجع به مباحث مطرح‌شده در این کتاب انجام داده است. بخش‌هایی از صحبت‌های پیران را از این گفت‌وگو برگزیده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
اغمای ۶۰۰ ساله
برای اینکه مسأله مدرنیته در ایران روشن شود من خوابی را به صورت تمثیلی تعریف کرده‌ام. در این تمثیل می‌گویم فرض کنید یک انسان ۵۰۰، ۶۰۰ سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست. در این ۵۰۰-۶۰۰ سال تغییرات بنیان‌برافکنی شکل می‌گیرد از جمله رنسانس و بعد روشنگری و بدترین نوع سلطه برای کشورهای فرودست در دوره روشنگری فرمول‌بندی می‌شود. در این دوره با انقلاب صنعتی، پیشرفت‌های عظیم و انقلاب علمی هم روبه‌رو هستیم. البته قبل از این‌ها با انقلاب کشاورزی یا انقلاب سبز مواجهیم و با همه این اتفاقات، جهان شکل دیگری به خودش می‌گیرد. در روایت تمثیلی ما، این خانم در همین دوران خوابیده است، بیهوش است ولی نمرده. در جهان تمثیل امکان دارد یک آدم پانصد سال هم زنده بماند.