تحقیقات جدید محققان از وجود رد پای اجداد ما در شنهای عربستان حکایت دارد؛ شاید باورش سخت باشد، اما گویا روزگاری صحرای عرب، بهشت بوده و بهعنوان گذرگاهی برای مهاجرت انسانها و حیوانات مورداستفاده قرار میگرفته است.
غزال زیاری: امروزه صحرای عرب (Saharo-Arabian Desert)، بهعنوان یکی از خشکترین نقاط کره زمین شناخته میشود ولی همین صحرا ممکن است روزگاری نقشی کلیدی در تاریخ مهاجرت انسانها ایفا کرده باشد.
در یک مطالعه جدید محققان به بررسی شرایط اقلیمی این منطقه در طی ۸ میلیون سال گذشته پرداختند و یافتههای آنها حکایت از آن دارد که این بیابان همیشه خشک و بیرحم نبوده است.
پژوهشگران دریافتند که این ناحیه در دورههایی از تاریخ، اقلیم مرطوبتر و خوشایندتری داشته و به گفته تیم تحقیقاتی، این شرایط زیستگاههای مناسبی را برای پستانداران (ازجمله اجداد انسان) در مسیر مهاجرت از آفریقا به اوراسیا فراهم میکرده.
شواهدی که از عربستان سبز خبر میدهند
تا پیش از این، بسیاری از مطالعات علمی بر این باور بودند که این منطقه دستکم ۱۱ میلیون سال خشک و نامساعد برای سکونت بوده و همین موضوع، عبور از شبهجزیره عربستان را برای انسانهای اولیه بسیار دشوار میکرده؛ اما شواهد بهدستآمده (ازجمله ابزارهای سنگی باقیمانده در صحرای “نَفود” در عربستان سعودی) نشان میدهد که در این بازه وسیع زمانی، دورههایی بهنام “عربستان سبز” (Green Arabia) نیز وجود داشته که در این دورهها، اقلیم منطقه مرطوب و سرسبز بوده و منابع کافی برای ادامه حیات مهاجران، از جمله انسانها فراهم بوده است.
از همین رو تیمی به رهبری دکتر مونیکا مارکووسکا و دکتر اشلی مارتین از دانشگاه نورثآمبرلند برای بررسی این فرضیه، به مطالعه مواد معدنی موجود در غارهای مرکز عربستان و عمدتاً استالاگمیتهایی که در اثر چکیدن قطرات آب روی کف غار شکل گرفتهاند پرداختند.
این مواد معدنی، شواهدی از دورههای مرطوب پیش از شروع دورههای خشکی طولانیمدت را در اختیار محققان قرار دادند. به گفته این تیم، همین دورههای مرطوب احتمالاً مسیر مهاجرت بین آفریقا و اوراسیا را هموار میکردند؛ بدین معنا که در آن زمان عربستان بهعنوان چهارراه کلیدی تبادلات زیستی در مقیاس قارهای ایفای نقش میکرده است.