ایران در سال ۱۴۰۰ (۲۰۲۱) نقشه راه ملی توسعه هوش مصنوعی را با هدف قرار گرفتن در میان ۱۰ کشور برتر جهان تا سال ۱۴۱۰ (۲۰۳۱-۲۰۳۲) تدوین کرد. این سند بلندپروازانه وعده می‌دهد که با آموزش ۶۰۰ هزار متخصص، سرمایه‌گذاری ۸ میلیارد دلاری در یک دهه و دستیابی به سهم ۱۲ درصدی AI در تولید ناخالص ملی، ایران را به یک قدرت جهانی در این حوزه تبدیل کند. روی کاغذ، همه‌چیز زیبا به نظر می‌رسد. اما واقعیت؟
به گزارش خبرآنلاین، یک آشوب سازمانی تمام‌عیار. چندین نهاد دولتی با مسئولیت‌های متداخل_از معاونت علمی و فناوری گرفته تا وزارت علوم، وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی—در حال کشمکش بر سر قیمومیت این حوزه هستند، بدون اینکه هیچ‌کدام قدرت یا هماهنگی لازم برای پیشبرد یک استراتژی منسجم را داشته باشند. این هرج‌ومرج، ریشه در تغییرات مکرر دولت‌ها دارد.
در ساختار اقتصادی تولید ناخالص ملی ایران با رشد هوش مصنوعی به سطح مطلوبی رسیده و یک روند صعودی با شیب بسیار ملایم در ده سال آینده خواهد داشت به طوری هم اکنون شرکت‌هایی که در زمینه دستیار هوشمند در ایران فعالیت می‌کنند ۱۰۴ عدد است که بیشترین فراوانی را در بین شرکت‌ها فعال در زیربخش‌های هوش مصنوعی دارد و کمترین فراوانی به تنها شرکتی که در حوزه کشاورزی دیجیتال فعالیت می‌کند،می باشد.
بعد از حوزه دستیار هوشمند، اکثر شرکت‌ها نیز به ترتیب از فعالان حوزه خدمات دیجیتال، ذخیره‌سازی و تجزیه تحلیل داده، هوشمندسازی کسب‌وکار و فناوری اطلاعات و فضای سایبری هستند. به طوری که هوش مصنوعی می‌تواند تأثیرات مثبتی بر اقتصاد ایران چون: فزایش کارایی و بهره‌وری نیروی کار ،ایجاد صنایع جدید و فرصت‌های شغلی در زمینه‌های تحقیق و توسعه هوش مصنوعی و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها،افزایش کیفیت زندگی شهروندان با ایجاد دسترسی آسان به اطلاعات و خدمات و افزایش رشد اقتصادی از طریق جذب سرمایه‌گذار خارجی و انتقال فناوری به داخل کشور داشته باشد.
در کنار آن نباید از اثرات منفی هوش مصنوعی بر اقتصاد ایران مانند جابه‌جایی شغلی،شکاف درآمدی و وابستگی به فناوری خارجی؛ غافل شد.در کل هوش مصنوعی بر اقتصاد ایران بستگی به سیاست‌های دولت، میزان سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی و توانایی کشور در مدیریت گذار به اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی دارد.به طوری که در سال ۱۳۹۹ از هوش مصنوعی برای بهبود بسیاری از جنبه‌های اقتصادی مانند تحول دیجیتال، اتوماسیون خدمات مالی و بهبود دسترسی به خدمات مالی مورداستفاده قرار گرفت. به‌عنوان‌مثال، سیستم‌های پرداخت دیجیتال، خدمات مالی خودکار و ابزارهای تحلیل و تحلیل پیش‌بینی مبتنی بر یادگیری ماشین در ایران پیاده‌سازی شد. بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول ، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۱۴۰۰ معادل ۴.۲ درصد بود که هوش مصنوعی می تواند آن را ۳.۲ افزایش دهد.لازم به ذکر است که تعداد استارتاپ‌های هوش مصنوعی در ایران از ۲۵ مورد در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۳۵۰ استارتاپ در سال ۱۴۰۰ افزایش‌یافته است. مشاغل مرتبط باهوش مصنوعی در ایران از ۳۰۰۰ شغل در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۳۰۰۰۰ مورد در سال ۱۴۰۰ افزایش‌یافته است. هوش مصنوعی قادر است به‌صورت بالقوه ۱۰ میلیارد دلار به گردش مالی اقتصاد ایران اضافه کند. هوش مصنوعی پتانسیل آن را دارد که تا سال ۱۴۰۴، بخش کشاورزی ایران را ۲۵ درصد بهبود ببخشد و همچنین هزینه خدمات درمانی ایران را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.