تحلیلگر سیاست خارجی و مشاور سه رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در امور منطقه غرب آسیا در یادداشتی نوشت: «برچیدن برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران غیرممکن است. ترامپ باید به‌دنبال تحدید زیرساخت هسته‌ای ایران باشد.»
به گزارش خبرآنلاین، «دنیس راس» تحلیلگر سیاست خارجی و مشاور سه رئیس‌جمهور سابق آمریکا در امور منطقه غرب آسیا در یادداشتی با عنوان «توافق هسته‌ای ترامپ با ایران چگونه باید باشد» به گفت‌وگوهای جاری بین ایران و آمریکا پرداخت.
به گزارش ایسنا، راس همواره در بیش از سه دهه فعالیت سیاسی خود، ماهیت برنامه هسته‌ای ایران و حتی نیت تهران از گفت‌وگوهای خود با واشنگتن را زیر سوال برده است.
او همچنین پیش از انعقاد توافق برجام، خواستار تشدید فشارهای اقتصادی علیه ایران شد و در نهایت، با وجود حمایت خود از برجام، از بندهای غروب این توافق و عدم قرارگیری برنامه موشکی ایران در برجام انتقاد کرد.
راس همچنین در توجیه جنایات رژیم صهیونیستی، همیشه خواستار حمایت فزاینده آمریکا از اسرائیل و دیگر کشورهای منطقه برای مقابله با «نفوذ ایران» در منطقه شده است.
البته او یکی از منتقدان سرسخت کارزار «فشار حداکثری» «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا علیه ایران است. راس با انتقاد از نبود هرگونه راهکار سیاسی پشت این کارزار اذعان کرد که اقدامات خصمانه ترامپ به گسترش برنامه هسته‌ای ایران انجامیده است.
با این وجود راس در یادداشت خود که در نشریه «هیل»، منتشر شده است، به چشم انداز توافق با ایران پرداخت.
او نوشت: «کشورداری خوب به پیوند اهداف با ابزارها بستگی دارد. اگرچه این ظاهراً بدیهی است، اما آمریکا اغلب به این دلیل شکست می‌خورد که روسای جمهور اهداف اشتباهی را اتخاذ می‌کنند.»
راس با اشاره به شکست آمریکا در عراق و ویتنام نوشت: «لیندون جانسون در ویتنام و جورج دبلیو بوش در عراق شکست خوردند زیرا نمی‌دانستند وارد چه چیزی می‌شوند و ایالات متحده فاقد ابزارهای لازم برای دستیابی به اهداف خود با هزینه‌ای قابل قبول بود. ایالات متحده ممکن است در این موارد شکست خورده باشد، اما استفاده از اجبار و زور برای دستیابی به اهداف سیاسی اغلب ضروری است. بیل کلینتون از هر ۲ برای تغییر محاسبات اسلوبودان میلوسویچ، رهبر صربستان و ایجاد توافق صلح در بالکان در سال ۱۹۹۵ استفاده کرد.»
او افزود: «آیا رئیس جمهور ترامپ می‌تواند همین کار را برای رسیدن به توافق با ایران انجام دهد تا این کشور از پیگیری سلاح هسته‌ای دست بردارد؟ ترامپ مطمئناً سعی دارد از تهدیدها برای دستیابی به این هدف استفاده کند – تأکید می‌کند که می‌خواهد دیپلماسی موفق شود، اما اگر شکست بخورد، “بمباران” خواهد شد و عواقب آن برای ایران “وحشتناک” خواهد بود.»
راس در دفاع از تهدیدات ترامپ علیه ایران، ادعا کرد: «تهدیدها اگر معتبر باشند، می‌توانند مؤثر باشند و کسانی که ما آنها را تهدید می‌کنیم از استفاده ما از زور می‌ترسند.»
راس در ادامه ادعا کرد: «تهدیدهای غیرنظامی که رهبران ایران آنها را پرهزینه می‌دانستند، بر رفتار آنها نیز تأثیر گذاشت. ایرانی‌ها در دوران دولت اوباما اعلام کردند که در حالی که تحت تحریم اقتصادی هستند، مذاکره نخواهند کرد، با این حال دولت تحریم‌ها را به طرز چشمگیری گسترش داد و ایرانی‌ها مذاکره کردند. اکنون، در دوران دولت ترامپ با وجود مخالفت اولیه، ایرانیان درحال مذاکره هستند.»
او افزود: «این بدان معنا نیست که رسیدن به توافق با ایرانی‌ها ساده است. اما برای کسانی که می‌گویند فشار با جمهوری اسلامی کارساز نیست، سابقه نشان می‌دهد که کارساز است و می‌تواند.»
برچیدن برنامه هسته‌ای ایران در مذاکرات مطرح نشده است
راس با زیر سوال بردن رویکرد ترامپ نوشت: «اما هدف از اعمال فشار چیست؟ ترامپ می‌گوید که “ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد”، اما می‌تواند یک کشور در آستانه سلاح هسته‌ای باقی بماند و آن استاندارد را رعایت کند. مایک والتز، مشاور امنیت ملی، پا را فراتر گذاشت و گفت که ایرانی‌ها باید کل برنامه هسته‌ای خود را کاملاً برچینند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، اعلام کرد که اگر چنین چیزی روی میز باشد، هیچ مذاکره‌ای نمی‌تواند وجود داشته باشد. اینکه عراقچی دور اول مذاکرات را “سازنده” خواند، نشان می‌دهد که این موضوع بخشی از بحث نبوده است.»
او با اشاره به ارزیابی مثبت طرفین از گفت‌وگوهای ایران و آمریکا تصریح کرد: «استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده ترامپ، پس از ملاقات با عراقچی در عمان مصاحبه‌ای انجام داد و اظهار داشت که تأیید سطح غنی‌سازی و جلوگیری از تسلیحاتی شدن کافی خواهد بود. بله، او متعاقباً این موضع را در توییتی رد کرد و گفت که ایران باید “غنی‌سازی و برنامه تسلیحاتی شدن خود را از بین ببرد”، اما حتی این هدف نیز با بیانیه والتز فاصله زیادی دارد.»
راس با اشاره به اینکه بسیاری از اظهارات مقامات آمریکایی جز کاربرد رسانه‌ای، هدف دیگری ندارد، تأکید کرد: « به نظر نمی‌رسد که این بیانیه و توییت ویتکاف در دومین دیدار هیأت ایرانی و آمریکایی در رم لحاظ شده باشد و عراقچی پس از آن گفت که “مذاکرات در حال پیشرفت است” و او و ویتکاف توانستند به “درک بهتری در مورد مجموعه‌ای از اصول و اهداف” برسند.»
او افزود: «به نظر می‌رسد که دولت هدف مشخصی در مذاکرات ندارد. ایرانی‌ها بدون شک بر حفظ هرچه بیشتر زیرساخت‌های هسته‌ای موجود خود تمرکز کرده‌اند و خواهند داشت و مشکل این است که آنها سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای ساخته‌اند که تا ۶۰ درصد، نزدیک به سطح تسلیحاتی، غنی‌سازی می‌کنند و این گزینه را ایجاد می‌کند که در هر زمان دلخواه خود به سراغ سلاح هسته‌ای بروند.»
راس تصریح کرد: «برچیدن برنامه هسته‌ای لزوماً هدف نیست، اما اطمینان از اینکه ایران دیگر نمی‌تواند گزینه سلاح‌های هسته‌ای را حفظ کند، باید هدف ترامپ باشد. توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ این کار را نکرد. پس از ۱۵ سال، هیچ محدودیتی برای زیرساخت‌های هسته‌ای که ایران می‌توانست آنها بسازد وجود نداشت.»
او افزود: «اگر ترامپ تصمیم بگیرد که ایران باید به طور آشکار از حفظ گزینه سلاح هسته‌ای دست بکشد، حتی در حالی که اجازه برنامه هسته‌ای غیرنظامی را دارد، ویتکاف می‌تواند پیشنهاد دهد که غنی‌سازی داخلی را پایان دهد و سوخت هسته‌ای خود را از کشور دیگری تأمین کند. این ساده‌ترین و بهترین گزینه از دیدگاه عدم اشاعه خواهد بود. اما از آنجا که ایران پایان دادن به غنی‌سازی را به عنوان تسلیم کامل می‌داند، احتمالاً بدون استفاده از زور قابل دستیابی نیست.»
ترامپ به‌دنبال تحدید زیرساخت هسته‌ای ایران باشد
راس در تشریح توافق مورد نظر خود با ایران نوشت: «یک جایگزین می‌تواند پیشنهاد کاهش اندازه و کیفیت زیرساخت‌های هسته‌ای ایران تا جایی باشد که دیگر گزینه سلاح هسته‌ای وجود نداشته باشد. این محدودیت‌ها یا هیچ بند غروب آفتاب ندارند یا فقط پس از ۲۵ سال قابل بررسی هستند. به طور خاص، ایران به ۱۰۰۰ سانتریفیوژ محدود خواهد شد، که شامل سانتریفیوژهای IR-۱ و IR-۲ می‌شود و هیچ سانتریفیوژ پیشرفته‌ای نخواهد داشت؛ غنی‌سازی تا کمتر از ۵ درصد خواهد داشت و تمام ذخایر انباشته شده اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا از کشور خارج می‌شود، و اورانیوم غنی‌شده با غلظت پایین به اندازه کمتر از یک بمب مجاز خواهد بود.»
او افزود: «با ترکیب این شرایط با راستی‌آزمایی سرزده کل چرخه سوخت و بازرسی مطمئن از سایت‌های هسته‌ای اعلام‌شده و اعلام‌نشده، ایران قدرت هسته‌ای غیرنظامی خود را حفظ خواهد کرد، اما گزینه سلاح هسته‌ای را در اختیار نخواهد داشت.»
راس تصریح کرد: «عاقلانه خواهد بود که دولت ترامپ چنین پیشنهادی را ارائه دهد و آن را منتشر کند. این به جهان و به مردم ایران نشان می‌دهد که ایران می‌تواند حتی با غنی‌سازی، یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی داشته باشد. این امر هم در سطح بین‌المللی و هم در داخل ایران فشار ایجاد می‌کند تا پیشنهاد آمریکا را بپذیرد و در صورت رد آن توسط رهبری ایران، استفاده از زور را مشروعیت بخشد.»
او در آخر یادداشت خود، با تشویق ترامپ به انجام اقدام نظامی علیه ایران، ادعا کرد: «تعیین اهداف به گونه‌ای که حمایت جهانی را به دست‌آورد، قطعاً به پیوند اهداف و ابزارها کمک می‌کند و باعث ایجاد یک کشورداری هوشمندانه می‌شود. روشن کردن این موضوع که ایران می‌تواند انرژی هسته‌ای غیرنظامی داشته باشد اما گزینه سلاح هسته‌ای را ندارد، می‌تواند با منزوی کردن ایرانی‌ها، افزایش فشارها بر آنها منجر شود و باعث شود ایران با کابوس خود، یعنی مقابله نظامی با آمریکا روبرو شود.»
اشتیاق راس برای حمله آمریکا به ایران درحالی است که مقامات ایران همواره تأکید کرده‌اند؛ هرگونه اقدام علیه تمامیت ارضی و ملت ایران با پاسخی کوبنده روبرو خواهد شد.
310310