امام جعفرصادق(ع) رئیس مکتب شیعه، هنگام خواندن قرآن دعایی را قرائت می‌کردند که سرشار از معانی اخلاقی و حکمت‌آمیز است. شیوه گفت‌وگوی امام(ع) با حضرت حق با لطافت و زیبایی فراوان همراه است و تداعی‌گر ارتباط عاشقانه خالق هستی‌بخش و خلق شایسته اوست.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، عبدالحسین طالعی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم و پژوهشگر نامی دین در سلسله متونی که به انگیزه ماه مبارک رمضان در اختیار ایکنا قرار داده است به بررسی درس‌هایی از دعای تلاوت قرآن امام صادق(ع) پرداخته است. در متن پیش‌رو متن کامل و ترجمه فارسی دعای حضرت صادق (ع) را می‌خوانیم:
کَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع) یَدْعُو عِنْدَ قِرَاءَةِ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَکَ الْحَمْدُ أَنْتَ الْمُتَوَحِّدُ بِالْقُدْرَةِ وَ السُّلْطَانِ الْمَتِینِ وَ لَکَ الْحَمْدُ أَنْتَ الْمُتَعَالِی بِالْعِزِّ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ فَوْقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ رَبَّنَا وَ لَکَ الْحَمْدُ أَنْتَ الْمُکْتَفِی بِعِلْمِکَ وَ الْمُحْتَاجُ إِلَیْکَ کُلُّ ذِی عِلْمٍ رَبَّنَا وَ لَکَ الْحَمْدُ یَا مُنْزِلَ الْآیَاتِ وَ الذِّکْرِ الْعَظِیمِ رَبَّنَا فَلَکَ الْحَمْدُ بِمَا عَلَّمْتَنَا مِنَ الْحِکْمَةِ وَ الْقُرْآنِ الْعَظِیمِ الْمُبِینِ اللَّهُمَّ أَنْتَ عَلَّمْتَنَاهُ قَبْلَ رَغْبَتِنَا فِی تَعَلُّمِهِ وَ اخْتَصَصْتَنَا بِهِ قَبْلَ رَغْبَتِنَا بِنَفْعِهِ اللَّهُمَّ فَإِذَا کَانَ ذَلِکَ مَنّاً مِنْکَ وَ فَضْلًا وَ جُوداً وَ لُطْفاً بِنَا وَ رَحْمَةً لَنَا وَ امْتِنَاناً عَلَیْنَا مِنْ غَیْرِ حَوْلِنَا وَ لَا حِیلَتِنَا وَ لَا قُوَّتِنَا اللَّهُمَّ فَحَبِّبْ إِلَیْنَا حُسْنَ تِلَاوَتِهِ وَ حِفْظَ آیَاتِهِ وَ إِیمَاناً بِمُتَشَابِهِهِ وَ عَمَلًا بِمُحْکَمِهِ وَ سَبَباً فِی تَأْوِیلِهِ وَ هُدًی فِی تَدْبِیرِهِ وَ بَصِیرَةً بِنُورِهِ اللَّهُمَّ وَ کَمَا أَنْزَلْتَهُ شِفَاءً لِأَوْلِیَائِکَ وَ شَقَاءً عَلَی أَعْدَائِکَ وَ عَمًی عَلَی أَهْلِ مَعْصِیَتِکَ وَ نُوراً لِأَهْلِ طَاعَتِکَ اللَّهُمَّ فَاجْعَلْهُ لَنَا حِصْناً مِنْ عَذَابِکَ وَ حِرْزاً مِنْ غَضَبِکَ وَ حَاجِزاً عَنْ مَعْصِیَتِکَ وَ عِصْمَةً مِنْ سَخَطِکَ وَ دَلِیلًا عَلَی طَاعَتِکَ وَ نُوراً یَوْمَ نَلْقَاکَ نَسْتَضِیءُ بِهِ فِی خَلْقِکَ وَ نَجُوزُ بِهِ عَلَی صِرَاطِکَ وَ نَهْتَدِی بِهِ إِلَی جَنَّتِکَ اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِکَ مِنَ الشِّقْوَةِ فِی حَمْلِهِ وَ الْعَمَی عَنْ عَمَلِهِ وَ الْجَوْرِ عَنْ حُکْمِهِ وَ الْعُلُوِّ عَنْ قَصْدِهِ وَ التَّقْصِیرِ دُونَ حَقِّهِ اللَّهُمَّ احْمِلْ عَنَّا ثِقْلَهُ وَ أَوْجِبْ لَنَا أَجْرَهُ وَ أَوْزِعْنَا شُکْرَهُ وَ اجْعَلْنَا نُرَاعِیهِ وَ نَحْفَظُهُ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا نَتَّبِعُ حَلَالَهُ وَ نَجْتَنِبُ حَرَامَهُ وَ نُقِیمُ حُدُودَهُ وَ نُؤَدِّی فَرَائِضَهُ اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا حَلَاوَةً فِی تِلَاوَتِهِ وَ نَشَاطاً فِی قِیَامِهِ وَ وَجِلًا فِی تَرْتِیلِهِ وَ قُوَّةً فِی اسْتِعْمَالِهِ فِی آنَاءِ اللَّیْلِ وَ أَطْرَافِ النَّهَارِ اللَّهُمَّ وَ اشْفِنَا مِنَ النَّوْمِ بِالْیَسِیرِ وَ أَیْقِظْنَا فِی سَاعَةِ اللَّیْلِ مِنْ رُقَادِ الرَّاقِدِینَ وَ نَبِّهْنَا عِنْدَ الْأَحَایِینِ الَّتِی یُسْتَجَابُ فِیهَا الدُّعَاءُ مِنْ سِنَةِ الْوَسْنَانِینَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِقُلُوبِنَا ذَکَاءً عِنْدَ عَجَائِبِهِ الَّتِی لَا تَنْقَضِی وَ لَذَاذَةً عِنْدَ تَرْدِیدِهِ وَ عِبْرَةً عِنْدَ تَرْجِیعِهِ وَ نَفْعاً بَیِّناً عِنْدَ اسْتِفْهَامِهِ اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِکَ مِنْ تَخَلُّفِهِ فِی قُلُوبِنَا وَ تَوَسُّدِهِ عِنْدَ رُقَادِنَا وَ نَبْذِهِ وَرَاءَ ظُهُورِنَا وَ نَعُوذُ بِکَ مِنْ قَسَاوَةِ قُلُوبِنَا لِمَا بِهِ وَعَظْتَنَا اللَّهُمَّ انْفَعْنَا بِمَا صَرَفْتَ فِیهِ مِنَ الْآیَاتِ وَ ذَکِّرْنَا بِمَا ضَرَبْتَ فِیهِ مِنَ الْمَثُلَاتِ وَ کَفِّرْ عَنَّا بِتَأْوِیلِهِ السَّیِّئَاتِ وَ ضَاعِفْ لَنَا بِهِ جَزَاءً فِی الْحَسَنَاتِ وَ ارْفَعْنَا بِهِ ثَوَاباً فِی الدَّرَجَاتِ وَ لَقِّنَا بِهِ الْبُشْرَی بَعْدَ الْمَمَاتِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا زَاداً تُقَوِّینَا بِهِ فِی الْمَوْقِفِ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ طَرِیقاً وَاضِحاً نَسْلُکُ بِهِ إِلَیْکَ وَ عِلْماً نَافِعاً نَشْکُرُ بِهِ نَعْمَاءَکَ وَ تَخَشُّعاً صَادِقاً نُسَبِّحُ بِهِ أَسْمَاءَکَ فَإِنَّکَ اتَّخَذْتَ بِهِ عَلَیْنَا حُجَّةً قَطَعْتَ بِهِ عُذْرَنَا وَ اصْطَنَعْتَ بِهِ عِنْدَنَا نِعْمَةً قَصُرَ عَنْهَا شُکْرُنَا اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا وَلِیّاً یُثَبِّتُنَا مِنَ الزَّلَلِ وَ دَلِیلًا یَهْدِینَا لِصَالِحِ الْعَمَلِ وَ عَوْناً هَادِیاً یُقَوِّمُنَا مِنَ الْمَیْلِ وَ عَوْناً یُقَوِّینَا مِنَ الْمَلَلِ حَتَّی یَبْلُغَ بِنَا أَفْضَلَ الْأَمَلِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا شَافِعاً یَوْمَ اللِّقَاءِ وَ سِلَاحاً یَوْمَ الِارْتِقَاءِ وَ حَجِیجاً یَوْمَ الْقَضَاءِ وَ نُوراً یَوْمَ الظَّلْمَاءِ یَوْمَ لَا أَرْضَ وَ لَا سَمَاءَ یَوْمَ یُجْزَی کُلُّ سَاعٍ بِمَا سَعَی اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا رَیّاً یَوْمَ الظَّمَإِ وَ فَوْزاً یَوْمَ الْجَزَاءِ مِنْ نَارٍ حَامِیَةٍ قَلِیلَةِ الْبُقْیَا عَلَی مَنْ بِهَا اصْطَلَی وَ بِحَرِّهَا تَلَظَّی اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا بُرْهَاناً عَلَی رُءُوسِ الْمَلَإِ یَوْمَ یُجْمَعُ فِیهِ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ أَهْلُ السَّمَاءِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَ عَیْشَ السُّعَدَاءِ وَ مُرَافَقَةَ الْأَنْبِیَاءِ إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ*.
حضرت صادق(ع) هنگام خواندن قرآن این دعا را می‌خواند (که ترجمهاش چنین است):
بار خدایا ای پروردگار ما ستایش مخصوص توست، تویی یگانه در قدرت و پادشاهی استوار و مخصوص توست، ستایش، تویی برتر به عزت و کبریاء و مسلط بر فراز آسمان‌ها و عرش بزرگ، پروردگار ما و از آن توست، ستایش، تویی که همه چیز را به ذات خود دانایی و هر دانشمندی نیازمند درگاه توست، پروردگار ما از آن توست ستایش ای فرود فرستنده آیهها و ذکر عظیم، پروردگار ما مخصوص توست.
ستایش بدانچه به ما آموختی از حکمت و قرآن عظیم آشکارکننده، بار خدایا تویی که پیش از رغبت ما در آموختنش آن را به ما آموختی و پیش از اظهار شوق مادر سودش ما را بدان مخصوص گردانیدی، بار خدایا در این صورت این منتی است از تو بر ما و فضل وجود و لطفی است، به ما و رحمتی است برای ما و امتنانی است بر سر ما، بدون اینکه از جانب ما جنبش و حرکت و توانایی و چارهجویی شود، بار خدایا پس تلاوت این قرآن و در برداشتن آیاتش را محبوب ما ساز و بما ارزانی دار ایمان به آیات متشابه آن را و توفیق عمل به محکمش را و به ما ده وسیله تأویل آن را و راهنمایی در تدبیر آن و بینایی در پرتو نورش را به ما عنایت فرما.
بار خدایا چنانچه آن را فرو فرستادی درمان برای دوستانت و وسیله بدبختی برای دشمنانت و سبب کوری نافرمانانت و وسیله روشنی فرمانبردارانت، بار خدایا آن را قرار ده برای ما پناهگاه محکمی از عذابت و دژی از خشمت و جلوگیری از نافرمانیت و نگهبانی از قهر و غضبت و راهنمایی به فرمانبرداریت و نوری در روز دیدارت که بدان در میان خلق تو روشنی یابیم و بر صراط تو بدان وسیله بگذریم و به بهشتت راه یابیم.
بار خدایا به تو پناه بریم از بدبختی در حمل آن و کوری از عمل [یا علم] به آن و کج‌روی در حکم آن و برتری نمودن از توجه بدان (یا پیشتازی از میانه‌روی آن) و کوتاهی کردن در برابر حق آن، بار خدایا سنگینی آن را از ما بردار و مزدش را برای ما لازم گردان و سپاسگزاریش را نصیب ما گردان و ما را چنان کن که مراعات و محافظتش کنیم، بار خدایا ما را چنان ساز که از حلالش پیروی کنیم و از حرامش اجتناب ورزیم و حدود آن را بر پا داریم و فرائض آن را بجا آوریم.
بار خدایا روزی ما گردان شیرینی تلاوتش را و نشاط در باره قیام بدان و ترس در هنگام خواندنش و نیرویی برای به کار بستن آن در هر آن از شب و روز، بار خدایا باندکی خواب خستگی ما را درمان کن و در ساعت مخصوص شب ما را از خواب‌ها بیدار کن و درگاههایی که دعا به اجابت رسد ما را از چرت چرت‌ها به خود آر.
بار خدایا دل‌های ما را در برابر عجایب به پایانش تیزهوش کن و زمزمه آن را لذت بخش نما و هنگام مراجعه به آن عبرتی به ما بده و سود آشکاری هنگام فهمجوییش به ما عنایت فرما، بار خدایا به تو پناه بریم از تخلف قرآن در دل‌های ما (یعنی اثر آن در اعضاء و جوارح ما آشکار نشود) و از اینکه آن را بالش خواب خود کنیم و از اینکه آن را پشت سر اندازیم و از قساوت دل‌هامان نسبت بدان چه ما را بدان پند دادی بتو پناه بریم، بار خدایا به آیاتی که در آن آوردی ما را سود ده و به مثل‌هایی که در آن زدهای ما را متذکر ساز و به تأویل آن بدی‌های ما را جبران کن و بدان وسیله مزد کردار نیک ما را دو چندان کن و درجات ما را بالا ببر و پس از مرگ به سبب آن به ما بشارت تلقین نما، بار خدایا آن را برای ما توشهای ساز که در موقع وقوف در برابرت بدان وسیله بما نیرو دهی و راه روشنی که که با آن بسوی تو آئیم و دانش سودمندی که بدان وسیله نعمت‌های تو را سپاسگزاریم و خشوع صادقانهای که با آن نام‌های تو را تسبیح گوئیم، زیرا تو با فرود فرستادن آن حجتی بر ما آوردی که راه عذر را بر ما بستی و نعمتی به ما دادی که زبان شکر ما از آن کوتاه است.
بار خدایا آن را برای ما سرپرستی ساز که ما را از لغزش نگهدارد و راهنمایی ساز که ما را به کار نیک راهنمایی کند و کمکی راهنمایش ساز که ما را از کجی راست کند و در خستگی نیرو بخشد، تا به بهترین آرزوهایمان رساند، بار خدایا آن را برای ما در روز قیامت شفیع ساز و وسیلهای برای ارتقا و وکیلی پیروز در آن روز قضاوت و نوری در آن روز تاریکی و ظلمت روزی که نه زمینی است و نه آسمانی، روزی که هر کس به آنچه کوشش کرده بدان مزد گیرد.
بار خدایا آن را برای ما وسیله سیرابی در روز تشنگی ساز و سبب نجات ما گردان در روز جزا از آن آتش سوزانی که بر هر کس از آن گرمی خواهد ترحم نکند و شعلهاش زبانه کشد، بار خدایا آن را برای ما برهانی قرار ده در آن روز که همه اهل زمین و آسمان‌ها گرد آیند. بار خدایا منزله‌ای شهیدان و زندگی سعیدان و رفاقت پیمبران را روزی ما گردان زیرا تو شنوای دعایی.