تسلط طالبان بر افغانستان فرصت مغتنمی بود تا در سایه اشتغال ایران و روسیه به جنگ غزه و اوکراین، افغانستان به جبهه پشتیبانی نیروی تحریرالشام تبدیل شود. فرصتی که با الگوبرداری الجولانی از طالبان، بار دیگر بنیادگرایان مذهبی را در خاورمیانه متحد کرد. اما جزئیات این سناریوی تحریرالشام چیست و طالبان چه نقشی در اجرای آن در سوریه دارد؟
رسول سلیمی: انتشار ویدئوهایی از جنگ سوریه که در آن جنگجویانی به زبان ازبکستانی صحبت می کنند این سوال را مطرح می کند که این ها چه کسانی هستند و چگونه به سوریه رسیدند تا به بازوی تحریرالشام علیه ارتش بشار اسد تبدیل شوند؟ این نیروها همان اویغورهای چینی هستند که سال‌ها است در افغانستان سکونت داشتند و اکنون از هیأت تحریرالشام در سوریه سر درآورده‌اند تا پازل جنگ در سوریه را کامل کنند
تحریر الشام جزو اولین گروه‌هایی بود که در روزهای ابتدایی خروج امریکا از افغانستان و تحویل آن به طالبان، خطاب به طالبان، پیام تبریک صادر کرد و مقامات طالبان هم در سال ۲۰۲۲ رسماً اعلام کردند که این گروه با طالبان در افغانستان بیعت کرده است. همان زمان هیئت تحریر الشام با انتشار اعلامیه ای به طالبان تبریک گفت و آنچه را که در افغانستان اتفاق افتاد «به دست آوردن آزادی از اشغال و عوامل آن» توصیف کرد. در این بیانیه تحریرالشام برای پیشروی نظامی اشاره شده و آمده است: «این تجربیات و نمونه های زنده، گواه پایبندی به گزینه مقاومت و جهاد است.»
با اعلام رسمی بیعت رهبران تحریر الشام با طالبان افغانستان، در عمل «تحریرالشام» به بازوی نظامی گروه طالبان در سوریه بدل شد، اما این رویداد، در سکون تحولات سوریه، چندان جدی گرفته نشد. همانگونه که تا به امروز، پیامدهای امنیتی همجواری طالبان برای ایران جدی گرفته نشده است.