روزنامه اطلاعات در اردیبهشت ۱۳۶۹ در صفحه دوم خود طی یادداشتی با عنوان «مذاکره مستقیم» به قلم عطاءالله مهاجرانی فضای سیاسی مطبوعاتی کشور را شگفت‌زده کرد. مهاجرانی که از آن روزها با عبارت «محشر کبری شد» یاد می‌کند، مقاله را در واکنش به موضع جیمز بیکر وزیر خارجه وقت آمریکا که گفته بود: «آمریکا آماده است با مقامات ایرانی مستقیما مذاکره نماید» نوشته بود.
به گزارش کاویان گلد به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روابط ایران و آمریکا در طول هفت دهه گذشته با چالش‌های فراوانی مواجه بوده است. اقدامات ضدایرانی آمریکایی‌ها در تاریخ معاصر به‌ویژه کودتای ۲۸ مرداد، اقدام به عملیات نظامی در طبس برای آزادسازی گروگان‌ها (که با شکست مواجه شد)، اعمال تحریم‌های گوناگون علیه ایران و مسائلی از این دست همواره شرایط دو کشور را در حالت تنش و رویارویی قرار داده است؛ به طوری که راه هرگونه دیپلماسی، مذاکره و گفت‌وگو سهل و ممتنع به نظر می‌رسد.
با این حال در چهار دهه اخیر، بحث مذاکره ایران و آمریکا یکی از مسائل مورد توجه بوده است. پس از مذاکرات غیرمستقیم بر سر آزادی گروگان‌های آمریکایی که به بیانیه الجزایر منجر شد و نیز شکست مذاکرات در ماجرای مک‌فارلین، با پایان یافتن جنگ تحمیلی هشت‌ساله و گشوده شدن فرصت‌های جدید دیپلماسی برای ایران، مسئله مذاکره با آمریکا بار دیگر مطرح شد. این بار روزنامه اطلاعات در ۶ اردیبهشت ۱۳۶۹ در صفحه دوم خود طی یادداشتی با عنوان «مذاکره مستقیم» به قلم عطاءالله مهاجرانی فضای سیاسی مطبوعاتی کشور را شگفت‌زده کرد. مهاجرانی که از آن روزها با عبارت «محشر کبری شد» یاد می‌کند، مقاله را در واکنش به موضع جیمز بیکر وزیر وقت امور خارجه آمریکا که گفته بود: «آمریکا آماده است با مقامات ایرانی مستقیما مذاکره نماید» نوشته بود. او به عنوان معاون حقوقی و امور مجلس رئیس‌جمهور وقت با اشاره به شرایط جدید ایران پس از پذیرفتن قطعنامه ۵۹۸ و با استناد بر «مذاکره مستقیم انبیای الهی با دشمنان خدا و خلق» و با تاکید بر این‌که «مذاکره به معنی پذیرش سلطه و انقیاد نیست»، نوشت: « اگر در شرایط ویژه‌ای که هستیم مصلحت‌های کشور و انقلاب را بر سایر امور ترجیح ندهیم، بهره‌اش از دست رفتن فرصت‌ها برای انقلاب و کشور و ملتی خواهد بود که دشمنانش می‌خواهند فرصت‌های او را بگیرند و سال‌ها پس از سال‌ها بگذرد و ما در وادی بازی با شعار مثل بازی با یخ متوقف بمانیم.»
از نصیری تا شریعتمداری؛ واکنش‌های کیهانی به مقاله مهاجرانی
روزنامه کیهان در شماره شنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۶۹ به نقل از علی‌اکبر ولایتی وزیر وقت امورخارجه تیتر زد: «دلایل ایران برای قطع رابطه با آمریکا به قوت خود باقی است.»
روز بعد یعنی یکشنبه ۹ اردیبهشت، ستون «یادداشت روز» کیهان در صفحه نخست مقاله بلندی از مهدی نصیری با عنوان «پیام مذاکره مستقیم چیست؟» منتشر کرد. نصیری (که مهاجرانی او را «تعزیه‌گردان» آن روزها می‌داند) یادداشت تفصیلی خود را این‌گونه آغاز کرد: «یک قدم عقب‌نشینی در مقابل زمزمه‌ها و اندیشه‌هایی که مردم و مسئولان را دعوت به عدول از اصول و امهات خط امام می‌کنند، بدون شک در آینده دفن تمامی دستاوردهای انقلاب را به دنبال خواهد داشت.» او «پیام مقاله مذاکره مستقیم» را «چیزی جز دعوت به دست بر داشتن انقلاب از اصل استکبارستیزی و توصیه به کرنش در مقابل آمریکا و غرب» نمی‌دانست.